جنوبی كورئیادا ایلك ایسلام مكتبی آچیلیر
جنوبی كورئیالی موسلمانلار ایسلامی اؤلكهده داها یاخشی تانیتماق اوچون اؤلكهده ایلك ایسلام مكتبینین یارادیلماسی ایستیقامتینده فعالیتلرینی اینتئنسیولشدیریبلر.
كورئیا تایمس قزئتینده درج اولونان خبره گؤره، جنوبی كورئیانین موسلمان لیدئرلری موسلمان اولمایان شاگیردلرین ده تحصیل آلا بیلهجیی ایلك ایسلام مكتبینین آچیلماسی اوچون فعالیتلرینی اینتئنسیولشدیریب.
كورئیالی موسلمانلار فئدئراسییاسینین (كمف) باش كاتیبی كیم هوان یون سؤزوگئدن قزئته وئردیگی موساهیبهده اؤلكهده ایسلام علملرینین تدریس ائدیلهجیی یئنی بیر مكتبین آچیلماسی ایستیقامتینده ایش آپاریلدیغینی بیلدیرهرك مكتبین 2009-جو ایلده فعالیته باشلایاجاغینی قئید ائدیب. یون، تدریس مركزینین سودیه عربیستانی طرفیندن مالیلشدیریلدیگینی بیلدیرمكله یاناشی، تحصیل موسسیسهسینده اینگیلیس و عرب دیللرینین، ایسلام علملرینین تدریسینین نظرده توتولدوغونو دا وورغولاییب.
"جنوبی كورئیادا ایسلامین یاخیندان تانیدیلماسی اوچون تدریس موسسیسهسینده درنك آچیلماسی دا نظرده توتولور” - دئیه قئید ائدن باش كاتیب مكتبده موسلمان طلبهلرین عبادتلرینی راحت شكیلده یئرینه یئتیره بیلمهسی اوچون مسجید اینشا ائدیلهجهیینی ده بیلدیریب. باش كاتیب بونونلا یاناشی، موسلمان اولمایان طلبهلره بو بارهده هئچ بیر تضییق گؤستریلمهیهجهیینی ده قئید ائدیب.
كورئیا تایمس قزئتینین وئردیگی خبرده 2009-جو ایلده آچیلماسی نظرده توتولان تحصیل موسسیسهسینی ایله سودیه عربیستانی، مالایزییا و تایلاندداكی ایسلام تشكیلاتلاری ایله امكداشلیق ائدهجیی و قئید اولونان اؤلكلرین تحصیل قوروملاری ایله طلبه موبادیلهسی پروقراملارینین حیاتا كئچیریلهجهیینی ده بیلدیریب.
قئید ائدك كی، یاخین گلهجكده 150 مینه یاخین موسلمانین یاشادیغی جنوبی كورئیادا بؤیوك بیر ایسلام مدنیت مركزینین آچیلماسی پلانلاشدیریلیر. معلومات اوچون بیلدیرك كی، مالیچی طرف اولان سودیه عربیستانینین كورئیاداكی صفیرلیگی اینشااتین باشلانماسی اوچون ایلكین مرحلهده 500 مین دوللار مبلغینده وسایط اؤدهییب.
بیسمیلله كلمهسینین معجزهسی
سورییانین طیبب یؤنلو موختلیف اونیوئرسیتئتلریندن جمعلشن 30 پروففئسوردان عبارت آراشدیرما قروپو 3 ایل بویونجا بیسمیلله ایله كسیلن و بیسمیللهسیز كسیلن حئیوان اتلری آراسینداكی فرقی موعیین ائتمك اوچون خصوصی لاباراتورییا شرایطینده آراشدیرما آپارمیشلار.
علم آداملاری، حئیوان و قوش كسیمی اسناسیندا ایسلام دینینه گؤره یئرینه یئتیریلمهسی زروری اولان "بیسمیلله، اللهو اكبر” سؤزونون كسیلن اتلر اوچون نه درجهده اهمیت داشیدیغینین و بیر سؤزله معجزه دئییله بیلهجك بیر دوروملا قارشیلاشمیشلار.
قروپون آدیندان آچیقلاما وئرن پروف.در. خالید خالوه، آراشدیرمالار اسناسیندا لاباراتورییا شرایطینده بیسمیللهسیز كسیلن دانا، قویون و قوشلارین ات تركیبینده لاختالی قان، چوخالماغا مئییللی اولان باكتئرییالار و میكروبلار موعیین اولوندوغو حالدا، بیسمیلله ایله كسیلن حئیوانلارین اتینین تركیبینده ایسه قان، میكروب و باكتئرییالارا راستلانمادیغینی ایفاده ائدهرك، آراشدیرمانین بو حئیرت وئریجی نتیجهسی اینسان ساغلیغی نؤقطهی-نظریندن طیبب عالمینده بو ساحهده یئنی نالیتلر اولدوغونو وورغولادی.
بیسمیلله ایله كسیلن اتلرین فرقی
آراشدیرما قروپونون دیگر بیر عضوو اولان در.آبدولقادیر دیرانی، آراشدیرما و نتیجهلر بارهسینده بونلاری سؤیلهدی: "قورانی-كریمده الله آدی ذكر ائدیلمهدن كسیلن حئیوان اتینی یئمهیین” شكلیندهكی ایلاهی امرین حیكمتیندن خبرسیز اولان اینسانلارین بو دورومو، منی بو آراشدیرمالارا قاتیلماغا سؤوق ائتدی. بیسمیلله و تكبیر ایله حئیوان كسیمی مؤوضوسوندا آراشدیرمایا باشلاركن، قروپداكی بیر قیسم یولداشلار بو مسئلهیه سویوق یاناشدیلار. لاكین آراشدیرمالار اسناسیندا هر دفعه الده ائتدیگیمیز حئیرت وئریجی نتیجهلر اساسیندا، قروپون بو نمایندهلرینین مسئلهیه ماراقلاری آرتماغا باشلادی.
بیسمیلله و تكبیرله كسیلن حئیوان اتلری، بیسمیللهسیز كسیلن حئیوان اتلرینین عكسینه، ات تركیبلرینده قان و میكروبلارین اولماماسی بیسمیلله كلمهسینین بیر معجزه اولدوغو قارشیمیزا چیخدی. بیسمیلله ایله كسیلن حئیوانلارا لاباراتورییا شرایطینده میكروب آشكار اولونمادی”
آراشدیرمانین مئتود و تئكنیكی مؤوضوسوندا قروپون باشقا بیر عضوو اولان سورییا اونیوئرسیتئتینین عجزاچیلیق عذره سابیق دئكانی پروف. در. نبیل شرعیف ده اؤز آچیقلاماسیندا بونلاری سؤیلهدی: "بیسمیلله ایله كسیلن قوش، ایری بوینوزلو و خیردا بوینوزلو هئیولارین اتلریندن و بیسمیللهسیز كسیلن عینی حئیوانلارین اتلریندن نومونهلر گؤتورهرك خصوصی لاباراتورییادا میكروسكوپیك جیهازلارین آلتیندا 48 ساعت ساخلادیق. 48 ساعتدان سونرا بیسمیلله ایله كسیلن حئیوان اتلرینین نومونهلری آچیق قیرمیزی گول رنگی آلاركن، بیسمیللهسیز كسیلن ات نومونهلری ایسه، قارایا یاخین توند قیرمیزی بیر رنگ آلدی. بوندان علاوه ایسه بیسمیلله ایله كسیلن اتلرده هر هانسی بیر میكروبا دا راست گلینمهدی. بیسمیللهسیز كسیلن اتلرین تركیبینده ایسه تام عكسینه اولاراق دایانمادان چوخالان، اینسان اورقانیزمی اوچون ضررلی اولان میكروب و باكتئریالار آشكار اولوندو. ”
ائلئكتریك ایله اؤلدورولن حئیوانلارین اتی
آراشدیرمادا ایسلامی اصولا گؤره كسیلن حئیوانلارین داها آز ازییت چكدیگی و اتلرینین ده داها ساغلام اولدوغو قئید اولوناركن، بعضی اؤلكلرده ائلئكتریك ایله اؤلدورولن حئیوانلارین قانی ووجوددا قالدیغی اوچون، بو جور اتلرین داها تئز خاراب اولدوغو بیلدیریلدی. محض بونا گؤره ده بو جور اتلرین تئز بیر زاماندا سویودوجولاردا دوندورولوب محافظه ائدیلیر. بو ایسه اینسان اورقانیزمی اوچون تهلوكه منبعیی حساب اولونور. لاكین ایسلام اصولونا گؤره كسیلن حئیوان اتلرینی ایسه قسسابا گؤندریب آخشاما قدر خاراب اولمادان قالا بیلهجیی ایفاده ائدیلدی.
آمئریكالی قادین ایسلامی نئجه قبول ائتدی
موسلمان اولموش آمئریكالی نور آوبییئ موسلمان اولانا قدر كئچدیگی حیات یولونو بیزه نقل ائدیر:
"حكایهیه هارادان باشلایاجاغیمی بیلمیرم. رسمی اولاراق 2006-جی ایل یانوارین 1-ده سورییانین پایتاختی دمشقده موسلمان اولدوم.
2003-جو ایلده شهادت گتیرمیش، اللها اومیدلریمی و خیاللاریمی عرض ائتمیشدیم. اصلینده هر زامان اؤزومو موسلمان زنن ائدیردیم. آنجاق چوخ شئیدن خبرسیز ایدیم.
اینتئرنئتدن و كیتاب ساتیلان یئرلردن ایسلاملا باغلی اوبیئكتیو كیتابلار آختارماغا باشلادیم. آز دا اولسا دوغرو معلومات الده ائتدیم. لاكین چوخ واخت یانلیش شئیلر اوخودوم. بو، حقیقتی و دؤغرونو الده ائتمه موباریزهسی ایدی. قوران و سوننتدن باشقا نه وارسا، هامیسینی ترك ائتمك ایستهدیم. نئجه بیر موسلمان اولدوغومو بیلمك اوچون چوخ چالیشدیم. بو، منیم اوچون هم سئوینج، هم ده قلب آجیسی ایدی.
بیر نئچه دفعه یونگول اخلاقلی موسلمانلارلا قارشیلاشسام دا بو، سادهجه ایمانیمین داها دا گوجلنمهسینه سبب اولدو. هر كسدن اوزاق بیر یئره چكیلیب آغلاماق ایستهییردیم. ایلك واختلار موسلمان كیمی دوغولان اینسانلارین مندن داها اوستون اولدوقلارینی دوشونوردوم. آنجاق حقیقتی و دوغرونو اونلاردان داها یاخشی بیلمهییم منی چوخ تعجبلندیردی. بونو بیلدیكده چوخ پیس اولدوم. موسلمانلارین حقیقتن ده سیخینتی ایچینده اولدوغونو گؤردوم.
محمّد صاففییه آدلی بیر موسلمان قارداش منه چوخ یاردیم ائتدی و من حال-حاضردا كانادادا، تورونتاداكی بئین الخالق موسلمان جمعیتینده (ایمو) اوخویورام. منیم اوراداكی معلمیم ایمام حمید سلیمی قلبلرین ایسلاما یؤنلمهسینه وصیله اولان چوخ مؤحترم بیر اینساندیر. الله بو ایكی شخصی جنّتله موكافاتلاندیرسین!
بورادا آدلارینی ذكر ائده بیلمهدیگیم بیر چوخ گؤزل اخلاقلی قارداش و باجیلارلا تانیش اولدوم. دوغرو یولدا منه دستك وئردیكلری اوچون الله اونلاردان راضی اولسون!
موسلمان و قئیری-موسلمانلار طرفیندن ایسلام حاقیندا یازیلمیش بیر چوخ كیتاب اوخودوم. چوخ واخت موسلمان عالیملرین علمیندن بحرلندیم. بونونلا یاناشی هر گون علاقهده اولدوغوم و موختلیف مؤوضولاردا اولان ایسلامی معلوماتلاری درك ائدیب یاخشی بیر موسلمان اولماغیما وصیله اولانلار دا وار.
تورونتاداكی عائله حیاتی: حكایهمی، زننیمجه، اوشاقلیغیمدان آنلاتماغا باشلاییرام. اوشاقلیغیم تورونتونون جنوبوندا داغلیق بیر یئرده كئچیب. ایكی قارداشیمین اولماسینا باخمایاراق اؤزومو تنها حیسس ائدیردیم. تكباشیما اوینایار، خیاللارا دالاردیم. 3-4 یاشلاریندا ایكن حیات و اؤلومله باغلی یاتدیغیم یئرده - یاتاغیمدا دوشونجهلره دالدیغیمی خاتیرلاییرام. اللهین صیفتلرینی دوشونوردوم. همچینین، اگر باشقا بیر شخص كیمی دوغولسایدیم، هانسی عائلهنین عضوو اولاجاغیمی دا چوخ فیكیرلشیردیم. بو یاشدا اولان كیچیك بیر قیز اوچون بو فیكیرلر چوخ بؤیوكدور. عائلهم بئله تك قالماق ایستهمهییمه چوخ تعجبلهنیردی. بضا بیر آغاجین تپهسینه چیخیب ساعتلارلا اورادان ائنمیردیم.
پیس بیر عائله و دوست موحیطی: اوشاق واختی آناملا هردن كیلسهیه گئدیردیك. كیلسهیه گئتمك، صؤحبتلری دینلهمك و اوراداكی خاچا باخیب او قوخونو آلماق منه خوش گلیردی. یئتكینلیك چاغینا چاتاندا چوخ آسی بیر قیز اولموشدوم. عائلهم طرفیندن او قدر ده سئویلمیردیم. آتام ایچكی ایچر و خیردا شئیلردن دولایی بیزی دؤیردی. عائلهمه و اؤزومه نیفرت ائدیردیم. چوخ پیس دوستلاریم وار ایدی و اونلارلا صفیل بیر حیات طرزی كئچیریردیم. هر زامان یئره باخاراق دانیشیردیم. هئچ كیمین اوزونه باخمیردیم. داواملی اولاراق قورخو ایچینده ایدیم. بیر یئره عاید اولماق حیسسی ایله دوستلاریملا// یولداشلاریملا نشه بئله چكیردیم. اللهین مندن خبردار اولمادیغینی دوشونوردوم. 18 یاشینا چاتاندا ائودن آیریلدیم و دؤولتین سپونسورلوق ائتدیگی بیر قروپلا بیریللیك سیاهته چیخدیم.
ایلك ایش موحیطی: ائوه قاییتدیقدا كوللئجه داخیل اولدوم و اوشاق و گنج زئهین ساغلاملیغی جمعیتینده ایشه باشلادیم. هر جور اوشاق تجاووزونو و پروبلئمینی گؤردوم. منیم قلبیمی و روحومو پارچالایان بیر موحیط ایدی.
ایشلهمكله یاناشی، اونیوئرسیتئتده فلسفه و پسیخولوگییا اوخویوردوم. 25 یاشینا چاتاندا هم اونیوئرسیتئتی، هم ده ایشی بوراخدیم. اؤزومو هم فیزیكی، هم ده روحی اولاراق برباد وضعیتده حیسس ائدیردیم. چوخ واخت درین بیر سترئس ایچینده اولوردوم.
اینتیهار ائتمك ایستهییردیم: بیر یاز آخشامی اؤزومو اؤلدورمك قرارینا گلدیم. حامامی سلیقهیه سالدیم و واننانی قاینار سو ایله دولدوردوم. ائودهكی ان ایتی بیچاغی الیمه آلدیم و یونگولجه بیلهییمه چكدیم. بیر آز قان چیخدی و او آندا ایچیمه بیر الله قورخوسو دولدو. سول چیینیمده شدّتلی بیر آغیرلیق حیسس ائتدیم. سانكی چیینیمده بیر ال وار ایدی. بوتون خاتیرلادیغیم بوندان عبارتدیر.
بیر نئچه ساعتدان سونرا اویاندیم. گونش چیخمیشدی، یئنی بیر گون دوغموشدو. او گونه قدر چیینیمده بئله بیر یوك حیسس ائتمهمیشدیم. تكرار كیلسهیه گئتمهیه باشلادیم. هر بازار گونو آغلادیم. اورادا، آنكلیگان كیلسهسینده اولكی حیات یولداشیملا تانیش اولدوم.
بؤیوك قضا: 8 ایل بیر یئرده یاشادیق. سونرا آغیر بیر یول قضاسی كئچیردیم. 2001-جی ایلین مای آیی ایدی. ماشین منی 80 كم/ساعت سرعتله ووردو. بوینوم، كورگیم، چیینیم و دیزلریم جدی شكیلده یارالانمیشدی. موعالیجه اولوندوم. اؤزومو چوخ پیس حیسس ائدیردیم. ائولیلیك حیاتیمین دا سونا چاتدیغینی دوشونوردوم. چوخ قمگین ایدیم.
11 سئنتیابر: 11 سئنتیابردان سونرا حیاتیم بوتونلوكله دیَیشدی. شوكا دوشموشدوم و چوخ برك قورخموشدوم. سانكی الله منه بیر سیلله وورموشدو. بو، باشقا بیر خبردارلیق مئساژی ایدی. بوتون دونیا منیم اوچون دیَیشدی، اینسانلاری و حادثهلری داها یاخشی باشا دوشمهیه باشلادیم. ایلك اول هامی كیمی من ده قورخموشدوم. داها چوخ مئدیانین منه سؤیلهدیگی شئیله ماراقلانماغا باشلادیم.
موسلمانلار تئرروریست دئییلدیلر: ایش یئریمدهكی موسلمان اولان یولداشلاریما باخدیم. بو اینسانلار تئرروریسته بنزمیردیلر. اونلارلا موناسیبت قوردوم. باش وئرن حادثهلرین گئوسییاسی سببلری ایله ماراقلاندیم. نه اوچون بیزه نیفرت ائدیرلر؟ سونرا قربین یوز ایللرله اورتا شرق و جنوبی آفریكادا ائتدیكلرینی اؤیرندیم. بیزه نه اوچون نیفرت ائتدیكلرینی اوندا باشا دوشدوم.
بو آراشدیرمالاری آپاراركن ایسلام بارهسینده ده دوشونمهیه باشلادیم. بو بارهده آختاریشدا اولدوغوم واخت محمّد صافیه ایله قارشیلاشدیم. منه عرب الیفباسینی، عربجه اساس ایفادهلری اؤیرتدی. داها چوخ اؤیرنمك ایستهییردیم. بیر نفر منه قورانین اینگیلیزجه ترجومهسینی وئردی. الله كلامینین نورو قلبیمه دولماغا باشلادی. منی او قدر تأثیری آلتینا آلمیشدی كی، بوتون بونلاری اولجه بیلیب سونرادان اونوتموش كیمی زنن ائدیردیم.
موسلمان اولدوقدان سونراكی سیخینتیلار: ایلك آذانی ائشیتدیگیم زامان هؤنكور-هؤنكور آغلادیم. اوخودوغوم هر شئی قلبیمده ایز بوراخیردی. هم نشه، هم ده كدر قایناغی اولوردو. آمان الله، بو كلمهلری اوخودوقجا آغلاماق ایستهییردیم.
ایسلام قلبیمی نورلاندیراركن مندهكی بو دیَیشیكلیكدن دولایی بعضی اینسانلارلا موناسیبتیمده پروبلئملر یاراندی. منه گولدولر، تحقیر ائتدیلر و حدلهدیلر. دوستلاریمی ایتیردیم، عائلهمه یاد اولدوم. آنجاق قلبن دوغرو یولدا اولدوغومو بیلیردیم. موسلمان و قئیری-موسلمان یولداشلاریمین منی تعجبلندیرمهسی اونلار حاقیندا اومیدلریمین پوچ اولماسی ایله داوام ائتدی. اللهین ایزنی ایله آراشدیریب اؤیرنمهییم داوام ائدیرم. اللها لاییق بیر قول اولماق اوچون دعا ائدیرم. اللهین كؤمیی ایله دوغرو یولدان آیریلمارام و اللهین نزدینده تواضعكار بیر اینسان اولاراق قالارام. آمین!
نور سورهسی و من: نور آدینی گؤتوردوم. چونكی نور سورهسی منیم اوچون چوخ اهمیتلی بیر سورهدیر. "الله گؤیلرین و یئرین نورودور. او، مؤمینلرین قلبینده اولان نورو ایچینده چیراق اولان بیر تاخچایا بنزهییر؛ او چیراق شوشهنین ایچیندهدیر، شوشه ایسه سانكی اینجی كیمی بیر اولدوزدور. او چیراق تكجه شرقه و یا تكجه قربه عاید ائدیلمهین دایم گونش شوالاری آلتیندا قالان موبارك زئیتون آغاجیندان یاندیریلیر. اونون یاغی اؤزونه اود توخونماسا دا سانكی ایشیق ساچیر. بو، نور اوستونده نوردور. الله ایستهدیگینی اؤز نورونا یؤنلدیر. الله اینسانلار اوچون مثاللار چكیر. الله هر شئیی بیلندیر”.
منیم حكایهم بوندان عبارتدیر. اولا بیلسین، بو، چوخ اهمیتلی و تاریخده هئچ بیر زامان اولمایان شئی دئییل. لاكین من كیچیك بیر قولام و اللهین لوطف دریاسیندا بیر قطره اولاراق هر گون منه وئردیگی هیدایت نورو اوچون شوكر ائدیرم.
مؤمینین هر ایشینده خئییر وار
حبسده اولان فلستین مجلیسینین عضولرینین وكیللری اونلارلا كئچیردیكلری گؤروش زامانی ایكی وكیل و بیر كئچمیش ناظرین اسیرلیكده ایكن قورانی-كریمی ازبرلهدیگینی بیلدیریبلر.
وكیللر سایجا اونونجو حؤكومتده دؤولت ناظری وظیفهسینی ایجرا ائدن موهندیس عیسی جبری، قودسدن سئچیلمیش دئپوتات محمّد تاهتوخ و ال – خلیل بؤلگهسیندن سئچیلن میللت وكیلی باسیم از-زاریرین قورانی تامامیله ازبرلهدیكلرینی قئید ائدیب.
خاتیرلاداق كی، فلستین مجلیسینین حبسده اولان صدری عزیز دووئیك ده قورانی-كریمی تجوید قایدالاری اساسیندا ازبرلهییب.
"مؤمینین هر ایشی خئییردیر. ایستر حبسخانادا، ایسترسه ده باشقا شرایطده اللهلا بیرلیكده اولماق لازیمدیر. عومرونو بوش ایشلره صرف ائتمهمهلی، حیاتینی اللها عبادته حصر ائتمهلیدیر”- دئیه محبوسلار مؤوضو ایله باغلی آچیقلامادا قئید ائدیبلر.
سویقیریم و یا دؤیوشمك ایستهمهین میللت
31 مارت بیزیم سویقیریم گونوموزدور. یئنه ده قاری دوشمنی خاتیرلایاجاق، بیزی قیردیقلاری، قتل ائتدیكلرینی دونیایا آنلاتماغا چالیشاجاغیق. بلی، 1918-جی ایلده، ائله بو گون 30 مین آذری قتل ائدیلمیش، قالانلاری یورد-یوواسیندان قووولموش، ائو-ائشیگی تالان ائدیلمیشدیر.
بوندان سونرا قاراباغ ایتكیسی، شوشا، خوجالی... بونلار بیزیم فاجعهلریمیزدیر. بونو اونوتمامالی،ائولادلاریمیزا، گلهجك نسیللره چاتدیرمالیییق. اما...
نه دئییرسینیزسه دئیین. من همیشه بو خالقی "مزلوم، یازیق خالق” اولاراق دونیایا تانیدیلماسینین علئیهینهیم. دونیادا بو یولو اولجه یهودیلر گئتدی. و نهلرسه "نایل اولدولار”. ائرمهنیلر ده اونلاردان درس گؤتوردو. بو گون نهلرسه الده ائتدیكلرینی زنن ائتمكدهدیرلر. اما نهلری "قازانسالار” دا مزلوملوق، یازیقلیق بو ایكی قومون فطرتی، مئنتالیتئتی حالینا گلدی. ایندی بیز ده بو یولو گئتمك فیكریندییك. ایتیردیكلریمیزی قایتارماق، بو یولدا ووروشماق، اؤلمك عوضینه قارا ماتم گونلرینین سایینی تویمیمیزده چوخالتماقلا مشغولوق. زننیمجه بو ووروشماق و اؤلمكدن قاچماغین بیر یولودور.
بیزیم "ماتم سئوگیمیز” شهیدلیك كیمی مقدس آنلاییشی بئله آدی یاس سویهسینه ائندیرمیشدیر. شهیدلیگی بیر فاجعه اولاراق اله آلماق، همن گون قارالارا بویانماق شهادتین معناسیندان، اونون ماهیتیندن خبردار اولماماقدیر. و شهید اولماق ایستهمهمكدیر. شهادت گونو (كونكرئت 20 یانوار) بیر میللتین اؤزونو تسدیق گونو، شرف و عزت گونودور.
20 یاننواردان فرقلی اولاراق 31 مارت كوتلوی قیرغین گونو، فاجعه گونودور. بو گونلرده بو میللت ظلمه اوغرامیشدیر. فقط بو دا اوغرادیغیمیز، بو ظلمو میللی كیملیگیمیزه چئویرمهیه حاق وئرمیر. بو پسیخولوگییا بیزی دؤیوشدن، ان اساسی قیصاص روحوندان اوزاقلاشدیریر. بو روحلا ان یاخشی حالدا موختلیف تشكیلاتلارین قاپیسیندا یالوارماق، اونلاردان چاره دیلهمك اولار. اولا بیلر بو گون بیز دونیانین قارشیسیندا ضعیفیك.
اؤزوموزده ده دؤیوشمك روحو یوخدور. هئچ اولماسا اؤولادلاریمیزین تربییهسینی ماتملرله پوزمایاق. اونلاری باشقالارینا اؤزونو مزلوم گؤسترن، اونلاردان دردینه چاره آختاران مخلوقلارا چئویرمهیك.
منی آلداتما!
جمعیتین مادی و معنوی اینكیشافی بو جمعیتده یاشایان فردلرین اخلاقی كئیفیتلریندن آسیلیدیر. اگر جمعیتده معنوی و اخلاقی گئریلیك وارسا، بو جمعیتی تشكیل ائدن فردلرین اخلاقی دیَرلرینین آشاغی سویهده اولماسیندان ایرهلی گلیر. بو گون حاقیندا دانیشاجاغیمیز مسئله ده یاشادیغیمیز جمعیتده فردلر آراسیندا معنوی جهتدن گئریلییه سبب اولان عامللردن بیری حاقیندا اولاجاقدیر.
بو منفی عامللردن بیری ده هر ایل آپرئل آیینین 1-ده گنجلر آراسیندا بیر-بیریلرینی آلداتما كیمی خوشا گلمز حاللارین یاشانماسیدیر. بیر-بیریلرینی آلداتماق اوچون ایناندیریجی اولسون دئیه موختلیف یالانلار اویدوران گنجلر بو كیمی عمللرین جمعیت اوچون نه درجهده منفی فسادلار تؤرتدیگینی بلكم ده آنلامیللار. بیر شئیی آنلاماق لازیمدیر كی، هر بیر ناقص عمل دیگر ناقص عمل اوچون شرایط یارادیر. و بو زنجیرواری اولاراق داوام ائدیر. نتیجهده ایسه آیری-آیری فردلر و یاخوددا عومومیلیكده جمعیت اذیت چكیر. كیمیسه آلداتماق اونا یالان دانیشماغا سؤوق ائدیر. كیمسه یالان دانیشماق ایسه همین آدامین حاقینا تجاووز ائتمك دئمكدیر. عمومیتله یالان هم چوخ اییرنج و حرام اولان عمل، هم ده ان بؤیوك گوناه ساییلیر. چونكی دیگر حرام عمللره آپاران یول یالاندان قایناغلانیر.
اوزون ایللر كافیر ایدئولوگییاسی آلتیندا یاشامیش خالقیمیزا، آپرئل آیینین 1-نی "آلداتما گونو” كیمی قلهمه وئرمیشلر. هر هانسی بیر اینسانی آلداتماق ایسه اونون حیسسییاتلارینا، شخصیتینه حؤرمتسیزلیك دئمكدیر. آلدادان طرف زارافات نامینه ده اولسا اؤزونه قارشی اینسانلاردا اینامسیزلیق و اعتبارسیزلیق قازانمیش اولور. دئمهلی هر ایكی طرفدن بو عمل منفی حاللار دوغورور. ان اساسی ایسه كافیر ایدئولوگییاسیندان بیزه میراث قالان بوتون باتیل عمللری ترك ائدیب، ایسلامی اخلاقا اوز توتماق لازیمدیر. چونكی جمعیتین مادی و معنوی اینكیشافی اوچون اؤجا اللهین بیر سیستم اولاراق گؤندردیگی حیات طرزی، ایسلام شریعتیدیر. جمعیت محض بو ایسلام شریعتینه تابع اولدوجا اینكیشافا و ترققیه نایل اولاجاقدیر. چونكی اؤجا اللهین اینسانلار اوچون اویغون بیلدیگی یاشام طرزی ایسلام شریعتینده مؤوجوددور.
ایسلامین الله طرفیندن اینسانلارا گؤندریلمهسینین سببلریندن بیری ده آلداتماغی و یالانی اینسان حیاتیندان سیلیب آتماقدیر. اؤجا الله قورانی-كریمده بئله بویورور: "یالانی آنجاق اللهین آیهلرینه اینانمایانلار اویدورورلار. اونلار اصیل یالانچیدیرلار!” ("نهل” سورهسی، 105)
"اونلار ائله گومان ائدیرلر كی، اللهی و مؤمینلری آلدادیرلار. بیلمیرلر كی، اصلینده آنجاق اؤزلرینی آلدادیرلار. اونلارین اورگینده مرز وار. الله اونلارین مرزینی داها دا آرتیرار. یالان دئدیكلری اوچون اونلار شدّتلی بیر عذابا دوچار اولاجاقلار!” ("بقر” سورهسی، 2/9-10)
بو جور داورانیشلارین بیر چوخ ضررری واردیر. بونلاری بعضیلرینی سیزه چاتدیرماق ایستهییریك:
1. آلدادان شخص اینسانلارین اعتبارینی ایتیریر و اعتبارسیز آدام كیمی تانینیر. آلداتماق ایستهدیگی آدامی اویدوردوغو یالانلا ایناندیرماغا چالیشیر. و نتیجهده اینسانلار طرفیندن یالانچی كیمی تانینیر.
2. آلدادان شخص آلداتدیغی اینسانلارین قول حاقینا تجاووز ائدیر: "قول حاقی” دا حددیندن آرتیق تهلوكهلی مسئلهدیر. چینكی "قول حاقینی” الله باغیشلامیر، بو اللهین دئییل، بندهلرین حاقیدیر. آلدادیلان بنده آلدادان شخصی باغیشلاماسا، او شخص الله طرفیندن ده باغیشلانماز و جنّته گیره بیلمز. قییامت گونو آلداتدیغینین قارشیلیغیندا آلدادانین ثاوابلاری آلداتدیغی شخصه وئریلیر.
3.آلدادان شخص اللهین غضبینه دوچار اولور: باشقاسینی آلدادان شخص اللهین قانونلارینی پوزدوغو اوچون اونون لعنتی و جهنم عذابی ایله قارشیلاشا بیلر.
بو گونلرده زارفاتلا دا اولسا بئله اینسانلاری آلداتماق، اونلارین حیسسلری ایله اویناماق ایسلام اخلاقینا ضد بیر حركتدیر. موسلمانین اخلاق و داورانیشینا تامامی ایله عكس اولان حركتدیر. بونا دایر پئیغمبریمیزدن (س.آ.س) روایت اولونان بیر حدیس بونا بیر داها ثبوتدور. الله ریسولو (س.آ.س.) بئله بویورور: "بیزه قارشی حیله قوران (بیزی آلدادان) بیزدن دئییلدیر” ("كوتوبی-سیتت” 6642).
سهابهلردن بیری الله رسولوندان بئله سوروشور: "ائی اللهین رسولو! مؤمین قورخاق اولا بیلرمی؟”
"بلی!”، - دئدی. دئدیك "بس خسیس اولا بیلرمی؟”، یئنه ده:
"بلی!”، - جاوابینی وئردی. بیز بو دفعه ده:
"بس یالانچی اولا بیلرمی؟”، - دئیه سوالیمیزا بو دفعه: "خئیر!”، - دئدی”.
<!--[ایف !سوپپورتلینئبرئاكنئwلینئ]--><!--[ائندیف]-->
حدیسلردن ده بللی اولور كی، موسلمان اولان اینسان هئچ كیمی زارافات دا اولسا بئله آلداتمامالی و یالان دانیشمامالیدیر.
محض بونا گؤره ده جمعیتیمیزین اینكیشافی و اینسانلاریمیزین معنوی ایرهلیلییشی اوچون هر بیریمیز ایسلام اخلاقینا اویغون عمل ائتمهلیگیك. بیزه كافیرلردن گلن "1 آپرئل ایلنجه و آلداتما” كیمی حرام عمللردن چكینمهلی، هم بو گونده هم ده بوتون گونلرده دوغرو دانیشمالی و هئچ كیمی آلداتمامالیییق.
الله بو یولدا هامیمیزا كؤمك اولسون. آمین.
نه اولسون، قلبیم كی، تمیزدیر!
تئز-تئز بئله بیر سؤز ائشیدیریك: "نه اولسون، قلبیم كی، تمیزدیر!”...
سیز بئله بیر شئی ائشیتدیگینیز زامان اونو سؤیلهینلره جاواب اولاراق "قلبلری تمیزلهین عبادتدیر!” دئیین. اؤزو ده بونو هئچ چكینمهدن سؤیلهیین! هله بو هاراسیدیر!
جمعیتیمیزده بضا ائله ایفادهلره (مثلا، "من ناماز قیلان بیر چوخ اینساندان داها یاخشییام” و س.) ایفادهلره راست گلیریك كی، اینسان اونلار قارشیسیندا سوسمایا بیلمیر. بو جور ایفادهلر آخماقلیغین سون حددینده نامازین فرض اولدوغونو اونوداراق دئییلن آجی كلمهلردیر...
اصلینده بو، بیر آز دا بیزدن قایناقلانیر. مینارهنی اوغورلایان اونو گیزلتمهیه چالیشدیغی كیمی بیز ده، چوخ تأسف كی، بو جور فایداسیز شئیلره باش وورور، بهانهلر اویدوروروق. خاهیش ائدیرم، سهو باشا دوشمهیین. مقصدیم اخلاقی جیلیزلاشدیرماق دئییل. "قلبیم تمیزدیر” دئیهرك عبادتی ترك ائدنلره بیر-ایكی كلمه سؤز دئمك ایستهییرم. من اخلاقین ایمان و عبادتین یاریسی اولدوغونون فرقینه واریرام.
اونوتمایاق كی، پئیغمبری (س) پئیغمبر ائدن اونون یوكسك اخلاقی و عبادتی ایدی. دئمهلی، اخلاقین اؤجالماسینا سبب عبادتدیر. اللها قارشی بورجونو یئرینه یئتیرمهین، اونا تشككور ائتمیی اؤزونه چوخ بیلن اینسانین قلبی نئجه تمیز اولا بیلر؟! حیات نه قریبهدیر؟
آنامیز هز. آیشهدن "بیز هاچان یاخشی، خئییرخاه حساب ائدیله بیلریك؟” سوروشولدوغو زامان "پیس اولدوغوموزو حیسس ائتدیگیمیز زامان” دئیر، "نه زامان پیس اولدوغوموزو درك ائدریك؟” دئیه سوروشولدوقدا ایسه "یاخشی اولدوغوموزو زنن ائتدیگیمیز زامان” جاوابینی وئرردی.
بو مثال قئید ائتدیگیمیز پروبلئمه - "من یاخشییام” دئینلره چوخ موكممل بیر جاوابدیر. بلی، بیز موسلمانیق و اطرافیمیز بیزی دیندار كیمی تانیییر. اوزریمیزده تر-تمیز بیر پالتار - دیندارلیق صیفتی وار. اگر او، تر-تمیز، آغاپپاق پالتاردا كیچیك بیر لكه اولسا "گؤز چیخارار”. بیز نظرلر آلتینداییق. گلین، ایسلامین یوكسك اخلاقینی احاطهمیزده اولانلارا، موسلمان اولمایانلارا و سونرادان ایسلاما داخیل اولمالارینا وصیله اولاجاق شخصلره گؤستهرك.
اگر بیز ایسلام اخلاقینی و ایمانین حقیقتینی اؤز عمللریمیزله نوماییش ائتدیرسك، دیگر دینلرین منسوبلاری دا، طبیعی كی، ایسلاما مئیل ائدهجكلر. بلكه ده یئر كورهسینین بیر چوخ دؤولتی ایسلاملا شرفلنهجكدیر.
بلی، بیزیم اخلاقیمیز پئیغمبرین (س) اخلاقینا بنزهمهلیدیر. چونكی، اونون اخلاقی قوران اخلاقی ایدی. قورانین گؤستردیگی اخلاق ایسه رببین ایستهدیگی كیمی اولماقدیر:
"ائی نفسیم! سنی یارادانین ایستهدیگی كیمی بیر قول اولماق ایستهمزسنمی؟”
بعضی اینسانلاردان "ناماز قیلیرسانمی؟”، "اوروج توتورسانمی؟” – دئیه سوروشدوغوموزدا "خئیر” جاوابینی وئریر و بونون موقابیلینده ایسه "بیزیم قلبیمیز تمیزدیر، بیزیم هئچ كیمین مالیندا، ناموسومدا گؤزوموز یوخدور” دئییرلر.
سیزجه "قلبیم تمیزدیر” دئمك كیفایتدیرمی؟
بیر شئیی یاددا ساخلاماق لازیمدیر: اینسان هئچ بیر شئی ائتمهمكله مسئولیتدن یاخا قورتارا بیلمز.
توتاق كی، سیز آوتوبوس سوروجوسوسونوز. یول سولا دوغرولدوقدا سوكانی سولا، ساغا دوغرولدوقدا ساغا هرلتمك، یول بیتدیكده و یا قارشینیزا مانعه چیخدیقدا ایسه دایانماق زروریدیر. اگر سوروجو كیمی "منیم قلبیم تمیزدیر” دئیهرك هئچ بیر شئی ائتمهسهنیز، یا بیرباشا دیوارا توققوشاجاقسینیز، یاخود دا آوتوبوسو قضایا اوغرادیب بیرباشا جهنمه واصیل اولاجاقسینیز.
پ.س. آ) "قلبیم تمیزدیر” دئیهرك عبادت ائتمهین موسلمانلار نظره آلمالیدیرلار كی، اونلارین قلبی پئیغمبرین (س) قلبیندن تمیز دئییلدیر. آنجاق پئیغمبر (س) هئچ واخت بوندان ایستیفاده ائدهرك عبادتدن ایمتینا ائتمهمیشدیر.
ب) الله تعالی قوراندا عبادتی (ناماز قیلماق، اوروج توتماق و س.) امر ائتدیكده اینسانلارین قلبلرینین تمیز اولوب-اولماماسی كیمی شرط قویماییب. ایلاهی امر هامییا شامیلدیر. "قلبیم تمیزدیر” دئینلر اؤزلری بیلمهدن اللهین ایرادهسینه قارشی چیخدیقلارینی هئچ دوشونورلرمی؟
ایچیمیزدهكی تاغوت
الله (س.ت) حیات كیتابیمیز اولان قورانی-كریمده بئله بویورور:
بیز هر اوممته: "اللها عبادت ائدین، تاغوتدان اوزاق اولون"– دئیه، پئیغمبر گؤندردیك.(نهل سورهسی، آیه 36)
دیگر بیر آیهده ایسه اؤجا الله بئله بویورور:
سنه نازیل ائدیلنه و سندن اول نازیل ائدیلنلره ایمان گتیردیكلرینی ادعا ائدنلری گؤرمهدینمی؟ اونلار موهاكیمه اولونمالاری اوچون تاغوتا مراجعت ائتمك ایستهییرلر. حالبوكی اونلارا تاغوتا اینانماماق امر اولونموشدور. شیطان ایسه اونلاری درین بیر آزغینلیغا سالماق ایستهییر.(نیسه سورهسی، آیه 60)
تاغوتلاری رد ائتمهدیكجه ایمانین قبول اولونمایاجاغی آچیق بیر شكیلده آیهلرده ایفاده اولونور. تاغوت دئدیكده، اللهین ائندیردیگی حؤكملره موخالیف اولان و بو حؤكملرین عوضینه اؤز حؤكملرینی ایجاد ائدن هر بیر وارلیق تاغوتدور. تاغوت همچینین اللها (س.ت) قارشی عصیان ائتمكله برابر، اونون قوللارینی اؤزونه قول ائتمك ادعاسیندا اولانلاردیر. بو ایسه شیطان، دینی و سییاسی بیر لیدئر و یا بیر كرال اولا بیلر. اللها قارشی حددینی آشمیش هر بیر وارلیق تاغوتدور. قئیبدن خبر وئرن، فالچیلیقلا مشغول اولان، جادوگرلیك ائدن هر بیر كس ده تاغوت حؤكموندهدیر.
بو سببدن هر هانسی بیر اینسانین حقیقی موسلمان اولماسی اوچون تاغوتو رد ائتمهسی لازیمدیر. چونكی اؤجا اللها ایمان ائتمهمیشدن اؤنجه بوتون تاغوتلاری اینكار ائتمك شرطدیر. یعنی تاغوتلاری اینكار ائتمهدن، اللها ایمان گتیرهنین ایمانی یانلیشدیر. بورایا قدر آنلاتدیغیمیز تاغوتلار بیزدن خاریجده اولان تاغوتلاردیر. و هر بیر ایمان گتیرن اینسانین دا بو خاریجی تاغوتلاردان چكینیب، اللها یؤنلمهسی لازیمدیر.
لاكین بو گون بیز اینسانلارین داخیلینده اولان تاغوتدان دانیشماق ایستهییریك. اینسان اؤز داخیلیندهكی تاغوتو رد ائتدیكده او خاریجده اولان تاغوتلاری دا اینكار ائتمك گوجونده اولور. محض بونا گؤره ده اینسان ایلك اؤنجه داخیلیندهكی تاغوتو تانیمالیدیر. تاغوتو تانیمادان اونو اینكار ائتمك ده مومكون دئییلدیر. بس بو ایچیمیزده، داخیلیمیزده اولان تاغوت نه دیر؟ بو ائله بیر تاغوتدور كی، اینسانلاری عبادتدن، اللها قوللوقدان، ایماندان كنار ائدیر. بو نفسدیر! نفس ائله بیر تاغوتدور كی، او اینسانی دونیایا و دونیا نعمتلرینه آلوده ائدیر. نتیجهده ایسه دونیا نعمتلرینه هریس اولان اینسان، بو نعمتلره نایل اولماق اوچون یالان دانیشماغا، اوغورلوق ائتمهیه، روشوت آلماغا حتی اینسان جانینا بئله قصد ائتمهیه مجبور اولور.
نفس اونو ائله بیر سویهیه گتیری كی، او حئیواندان فرقلنمز حالا دوشور. نه گلدی یئییر، حالال-حرام بیلمیر و بو جور عمللری "قوچاقلیق” ، "زمانیله آیاقلاشماق” كیمی ایفادهلرله حاق قازاندیریر. حالبوكی، بوتون بو عمللری شیطان اونا حرام و گوناه عمللر كیمی دئییل، "باجاریق” كیمی تلقین ائدیر. و نتیجهده نفسینه تابع اولوب زلالته دوغرو آددیملاییر.
خاریجدهكی تاغوتلار ایلاهیلشدیریلدیگی كیمی، داخیلی تاغوت اولان نفس ده ایلاهیلشدیریله بیلر. و نتیجهده اینسان اؤز نفسینی اؤزونه ایلاه سئچیر. و اللهدان قئیریسینی اؤزونه ایلاه سئچدیگی اوچون كافیر اولور. اؤجا الله اؤز رسولونا بو خیسلتلی اینسانلار بارهسینده بئله مراجعت ائدیر:
نفسینین ایستهیینی ایلاهیلشدیرن كیمسهنی گؤردونمو؟ (ال-فورقان، 43)
گونوموزده بو جور اینسانلارا چوخ راست گلمك مومكوندور. اونلار نفسلرینین ایستكلرینه تابع اولوب، دونیا حیاتینا كؤله اولموشلار. حالبوكی اونلار اللها قوللوق ائتسیدیلر، الله اونلارا بو دونیادا دا ، آخیرت دونیاسیندا دا گؤزللیكلر بخش ائدردی. البتدهكی اؤجا الله بو دونیادا موسلمانا دا، كافیره ده رحملیدیر. بو دونیاداكی نعمتلرین ذره قدر قییمتی اولسایدی، كافیره بیر قورتوم سو بئله وئریلمزدی. آخیرت گونونده ایسه اؤجا الله یالنیز موسلمانلارا رحیملی اولاجاق. جنّت نعمتلری ایسه یالنیز بو دونیادا اونا ایمان گتیریب و تاغوتلاردان چكیننلر اوچون اولاجاقدیر.
اؤجا الله بو بارهده بئله بویورور:
قادینلارین، اوشاقلارین، ییغین-ییغین قیزیل-گوموشون، یاخشی جینس آتلارین، مال-قارانین و اكین یئرلرینین وئردیگی ذؤوقلره اولان ایستك اینسانلارین گؤزونه گؤزل گؤستریلمیشدیر. بونلار، دونیا حیاتینین كئچیجی ذؤوقودور، گؤزل قاییدیش یئری ایسه الله یانیندادیر.(آل-عمران، 14)
اینسان آنلامالیدیر كی، بو دونیا یاشاماق و ذؤوق اوچون بیر مكان دئییل. بو دونیا ایمتاهان دونیاسیدیر. بو دونیاداكی نعمتلر یالنیز اوندان ایستیفاده ائدیب، ایمتاهانا حاضرلاشماق اوچوندور. چونكی قارشیدا بؤیوك بیر ایمتاهان وار. بو ایمتاهاندان موفووقیتله كئچه بیلمك اوچون بوتون تاغوتلاری دیل ایله، عمل ایله رد ائدیب، اللها ایمان گتیرمك لازیمدیر. بونون اوچون ایسه ایلك نؤوبهده داخیلیمیزده اولان نفس آدیندا تاغوتو رد ائتمك لازیمدیر. داخیلیندهكی تاغوتو رد ائتمهدن ، خاریجی تاغوتلاری رد ائتمك مومكون دئییلدیر. اگر مومكوندورسه ده بو یالنیز دیلده اولاجاق. عملده ایسه هئچ بیر دیَیشیكلیك اولمایاجاقدیر.
بو معنادا گلین بیر داها بیزی اللها عبادتدن اوزاقلاشدیران نفسی ایستكلری ترك ائدك. داخیلیمیزدهكی نفس آدینداكی تاغوتو و خاریجیمیزدهكی تاغوتلاری ترك ائدك كی، اللها حقیقی معنادا ایمان گتیرك. گلین داخیلمیزدهكی و خاریجیمیزدهكی تاغوتلاری ایلاهلشدیریب اونلارا عبادت ائتمهیك. گلین یئرین و گؤیلرین حقیقی رببی اولان اللهی ایلاهیلشدیرك و اونا دا عبادت ائدك.
سوندا گلین اؤجا اللهین بیزلره بو بارهده مراجعتلرینه بیر داها نظر سالاق:
هر كس تاغوتو اینكار ائدیب اللها ایمان گتیررسه، هئچ واخت قیریلمایان ان مؤحكم دستكدن یاپیشمیش اولار. الله ائشیدندیر، بیلندیر. (بقره، 256)
تاغوتا عبادت ائتمكدن چكینیب اللها اوز توتانلارا موژده واردیر. قوللاریمی موژدله!(زومر،17)
نفسینی گوناهدان تمیزلهین اوغور قازانمیشدیر.(شمس،9)
الله بوتون موسلمانلاری نفسدن و اونون شرریندن قوروسون. آمین
ناماز قیلماماغین سببلریندن بیری ده اللهدان قورخماماقدیر
اؤجا الله قورانی-كریمده بئله بویورور: "اللهین عذابیندان قورخون، ناماز قیلین و موشریكلردن اولمایین!” (ار-روم،31)
الله(س.ت) اونا ایمان ائدن قوللارینا اوندان قورخاراق ناماز قیلمالارینی امر ائدیر. و اوندان قورخان قوللاری دا رببینه اطاعت ائدهرك سجدهلره قاپانیرلار. اوكبه بین آمر (ر.آ) رسولوللاهین (س.آ.س) بئله دئیركن ائشیتدیگینی خبر وئریر: رسولوللاه (س.آ.س) بئله دئدی: "داغ تپهلریندهكی قویون چوبانیندان اللهین خوشو گلیر. او، ناماز اوچون آذان اوخویار و ناماز قیلار. الله (س.ت) دا بئله بویورور: بو قولوما باخین، آذان اوخویوب، ناماز قیلیر و مندن قورخور. من ده او قولومون گوناهلارینی باغیشلادیم و اونو جنّتیمه قویاجاغام. (ابو داوود (1203) و نسای (2/20) ،احمد (4/145)، ابن هیببان (260) و تبرانی كبیر (17/833) سهیه بیر سندله روایت ائتمیشلر.)
الله(س.ت) ناماز قیلان قولو اوچون اوندان قورخدوغونو سؤیلهییر. و بونون موقابیلینده همین قولو جنّتله موژدلهییر. ناماز قیلمایان اوچون بو سؤز سؤیلهنیلیرمی؟ اگر عینی كلمه ناماز قیلمایانا دا سؤیلنمیش اولسایدی، ناماز قیلان ایله قیلمایان آراسیندا هئچ بیر فرق اولمازدی. بو اؤجا اللهین (س.ت) عدالتینه یاراشماز.
همچینین ده بیر اولان اللهدان (س.ت) قورخماق، "له ایلهه ایلللاه” كلمهسینین طلبلریندندیر. اگر بیر كیمسه دیلی ایله "له ایلهه ایلللاه” دئییر، لاكین ناماز قیلمیرسا دئمهلی بو آدام بو كلمهنین طلبینی یئرینه یئتیرمهمیشدیر. بونو آچیقلایان بیر آیهده الله (س.ت) بئله بویورور: "الله اؤز امری ایله ملكلری (جبرایلی) وحی ایله بندهلریندن ایستهدیگینه گؤندریب بئله بویورار: "اینسانلاری عذابیملا قورخودوب(بو حقیقتی منیم آدیمدان اونلارا بیلدیرین: "مندن باشقا هئچ بیر ایلاه یوخدور. مندن قورخون!". (نهل سورهسی، 2)
هر بیسمیلله دئییب ات كسن قسسابدان ات آلماق اولارمی؟
سوال: حاضردا موسلمانلار اتی كیمدن آلمالیدیرلار؟ هر بیسمیلله دئییب ات كسن قسسابدان ات آلماق اولارمی؟
جاواب: اللها حمد اولسون.موسلمان یئدیگی تیكهنین حالالینا-حرامینا فیكیر وئرمهلیدیر. بیلدیگیمیز كیمی ایسلام دینی اؤز آردیجیللارینا هر اتین یئییلمهسینی جواز وئرمهمیشدیر. یئییلن ات لئش اولمامالی، دونوز و دیگر یئییلمهسی حرام اولان حئیوانلاردان اولمامالی و عینی زاماندا یئییلمهسی حالال اولان اتلر ده ایسلامی اصوللارلا كسیلمیش اولمالیدیر. عكس تقدیرده بو اصولدان كناردا قالان ات و ات محصوللارینین یئییلمهسی حرامدیر.
(بورادا قئید ائدك كی، اهلی-كیتاب طرفیندن كسیلن حئیوانلارین اتلری ده (البته كی اتی حالال اولانلار) موسلمانلارا حالالدیر)
بو باخیمدان البته كی، موسلمان یئدیگی ات محصوللارینا فیكیر وئرمهلیدیر. بو گون حقیقتن بعضی اؤلكلردن ایدخال اولونان ات محصوللاری قئیری-ایسلامی اصوللارلا كسیلمیشدیر. حتی اؤلكمیزده ایستئهسال ائدیلن بیر سیرا ات محصوللاری بئله بو باخیمدان شوبههلیدیر. مثلا دونوز كولباساسی ایستئهسال ائدن بیر شیركتین عینی سئخلرینده مال كولباساسی دا ایستئهسال اولونورسا، عینی آلتلر هر ایكی محصولون ایستئهسالیندا ایستیفاده ائدیلیرسه بورادا حرامین حالالا قاریشماسی طبیعی حالدیر. بونا گؤره اؤلكمیزده ایستئهسال اولونان بیر چوخ ات محصوللارینین اوزرینه حالال یازیلمیش اولسا بئله اونو ایستئهسال ائدن شیركت دونوز اتیندن ده دیگر محصوللار ایستئهسال ائدیرسه اونون بوتون نؤو ماللارینین ایستیفادهسیندن چكینمك لازیمدیر.
قسسابلاردان آلینان اته گلینجه... البته بو مسئلهده ده احتیاطلی اولماق لازیمدیر. تانیدیغینیز مؤمین بیر قسساب وارسا اتی همیشه اوندان آلین. بو احتیاطا و تقوایا اویغون اولانیدیر. عومومی قایدایا گلینجه بیر توپلوم عمومیتله موسلمان اولدوغونو ادعا ائدیرسه بو توپلومدا اؤزونو موسلمان قبول ائدن بیریسینین كسدیگی حئیوانین اتی حالالدیر. بونا دلیل اولاراق بو حدیسی گؤستره بیلریك:
آیشه (ر.آ.) روایت ائدیر كی، بیر جاماعت الله رسولوندان سوروشدو: "یا رسولوللاه، بیر قوم بیزه ات گتیریر. بیز اونلارین اللهین آدینی چكیب چكمهدیكلرینی بیلمیریك.” نبی علئیه سلام دئدی: "سیز بیسمیللاه دئیین و او اتدن یئیین”. آیشه (ر.آ) دئییر كی، "بو قوم ایسلاما یئنی گلمیشدی”. (بوخاری)
گؤروندویو كیمی الله رسولو ایسلاما یئنی گلمیش، بیر چوخ شرطلردن خبری اولامیان بیر قومون كسدیگی اتین یئییلمهسینی قبول ائتمیشدی.
آنجاق بورادا بیر مثلای قئید ائدك. البته سیز بوتون قارشینیزا چیخان قسسابلاری ایمان ایمتاهانینا توتاجاق دئییلسینیز. آنجاق بو او دا دئمك دئییلدیر كی، هئچ نَیه فیكیر وئرمهدن بو اؤلكهده هاردان گلدی، نئجه گلدی ات آلمالیسینیز. یاشادیغنز یئرده دایم ات آلدیغینیز آدامی بو و یا دیگر فورمادا تانیماق ایمكانینیز البته كی، وار. جدی ایمان پوربلئمینین اولماسیندان خبردار اولدوغونوز بیر شخصدن البته كی، ات آلماغینیز جایز دئییلدیر. آنجاق آدام اؤزونو موسلمان قبول ائدیر، كسدیگینی بیسمیللهله كسیر و اونو دیندن چیخاران آشكار بیر عملی یوخدورسا اونون كسدیگی یئییلر و سیزین اونون گیزلی یؤنلرینی آراشدیرمانیز اویغون دئییلدیر.