دونیانین دایروی اولماسی
“گؤیلری و یئری حاق اولاراق یاراتدی. او، گئجهنی گوندوزون، گوندوزو ده گئجهنین اوستونه ساریب اؤرتور... ” (“زومر” سورهسی، 39/5).
قورآنین كایناتی تانیدان آیهلرینده ایستیفاده اولونموش ایفادهلر كیفایت قدر دقتچهكیجیدیر. یوخاریداكی آیهده “ساریب اؤرتمك” كیمی ترجومه ائدیلن عرب كلمهسی “یوكوویرو”دور. بو كلمهنین آذربایجان دیلیندهكی قارشیلیغی “دایروی بیر شئیین اوزرینه بیر جیسیم اؤرتمك”دیر. (مثلا، عرب دیلی لوغتلرینده “باشا اممامه ساریماق” كیمی دَییرمی جیسیملرله باغلی اولان فعللر بو كؤكدن عمله گلن سؤزلرله ایشلهدیلیر). آیهده گئجه ایله گوندوزون بیر-بیرینین اوزرینی ساریب اؤرتمهسی (“تكویر” ائتمهسی) مؤوضوسوندا وئریلن بیلیك عینی زاماندا دونیانین قورولوشو حاقیندا سهیه و دولغون معلومات وئره بیلر. یعنی ویی عصرده ائندیریلن قورآندا
یئرین دایروی اولدوغونا ایشاره ائدیلمیشدیر. اونوتماق اولماز كی، او دؤوردهكی آسترونومییا دونیانی داها فرقلی شكیلده و سویهده تسووور ائدیردی. او دؤورده بئله حساب ائدیردیلر كی، یئر دوز ستهه مالیكدیر. بوتون علمی حسابلاما و آچیقلامالار دا بونا نظرن قورولوردو. آنجاق قورآن اللهین سؤزو اولاراق كایناتی كاراكتئریزه ائدركن بورادا سؤزوگئدن مسئله ایله باغلی ان دوغرو كلمهلردن ایستیفاده اولونموشدور. یاخین عصرلرده اؤیرندیگیمیز بو معلوماتلار قورآن آیهلرینده هله 1400 ایل بوندان اول خبر وئریلیب.