0
باخیش
شنبه 28 دی 1398
مریفت یولوندا بیر فاصیله: مینا
بؤلوم | حج یازار : نژادمحمد

مریفت یولوندا بیر فاصیله: مینا  
      
 رسول اللهین ذی الحیجّه‌نین سککیزینجی گونو [ترویه‌ گونو] مینادا قوناق قالدیغی یئر مسجیدی هایف ایدی. هله مدینه‌ده ایکن حضرتی ابو بکره اورادا فاصیله وئره‌جه‌یینی سؤیله‌میشدی. 

حجّ سفری‌نین ایلک گونو اولان ترویه‌ گونو، یعنی قمری آیلاردان ذی الحیجّه‌نین 8-جی گونو محشر مینادا باشلاییر. رسول اللهین "حجّینیزین معناسیقینی مندن اؤیره‌نین" دئدیگی یئردن. 
مینا ایلک دایاناجاقدیر. محشر یولوندا بیر مکتبدیر، حجّ مکتبی. حجّین معلوماتی اورادا اؤیره‌نیلیر. بیلنلر، اؤیرندیکلرینی اورادا بیر ده نظردن کئچیررلر. بو حضرتی ایبراهیم و ایسماییلین دوعاسینی یئنی‌له‌مک معناسینی وئریر: "ائی ربّیمیز بیزی سنه تسلیم اولانلاردان ائت! سویوموزدان دا داواملی سنه تسلیم اولاجاق اؤندر توپلولوقلار وار ائت! بیزه نئجه قوللوق ائده‌جه‌ییمیزی گؤستر و بیزی باغیشلا. هئچ شوبهه یوخدور کی، سن تؤوبه‌لری چوخ قبول ائدن، رحمتله رفتار ائدنسن'." [2.128] 
گونون هامیسینی، یا دا بیر حیصّه‌‌‌سینی رسول اللهین خاطیره‌سینه حؤرمت اولاراق اورادا کئچیررلر. مومکوندورسه گونورتا، ایلکیندی، آخشام، شام و ذی الحیجّه‌نین 9-جو گونو سحر نامازینی اورادا قیلار و اورادان مریفت دنیزینه قاریشماق اوچون ارافاتا حرکت ائدرلر.  

سفرین سون دئتاللارینا نظارت ائدر، نامازلارینی سفرده قیلینان کیمی قیلارلار. ذاتاً سفر هله ایحراما گیررکن باشلانمیشدیر. ایحراما گیرن هر کس الله قوناغی حِساب اولونور. او آرتیق نامازلاری، قوناق کیمی قیلمالیدیر. یعنی اصلی عوذره، دؤرد روکتلی فرضلری، ایکی اولاراق. 

سفر یولچولوق دئمکدیر، قوناق یولچو.  
عرب دیلینده سفر، "آچیقلیق، رئاللیق، گیزلی اولانین اورتایا چیخماسی، گؤرونمه‌یه‌نین گؤرونن حالا گلمه‌سی" معناسینی وئریر. "صافیرا"، تستّورلو اولمایان قادینا وئریلن آددیر.  

یولچولوغا بو آدین وئریلمه‌سی خئیلی معنالیدیر. چونکی یولچولوق اینسانین اصل اوزونو اورتایا چیخاران، اینسانین قارا قوتوسونو آچان، اینسانین تاخدیغی ماسکالاری چیخاریب اصل اوزو ایله گؤرونمه‌سیگی تعمین ائدن بیر وضیّتدیر. اینسانین پیسی یاخشیسی سفرده بیلینر. بونا گؤره حضرتی عمر تانیش اولماغی و دوستلوغو اوچ شئیله تعیین ائتمیشدیر: آلیش-وئریشله، یولداشلیقلا، سفرله. 

یول یولداشی یولدان اوّل گلیر. اونون اوچون اسکیلر بو حقیقتی کؤهنلمز بیر قلیبه تؤکموشلر: "اوّل رفیق سومّه‌عت-طاریق: اوّل یول یولداشی، سونرا یول". 

هر هیجرت ابوبکر کیمی بیر یول یولداشینا مؤحتاجدیر. اورگینی اورگینه سؤیکه‌یه‌جه‌یین، دردینی دردینه قاتاجاغین، بیرلیکده گولمه‌یه دئییل بیرلیکده آغلاماغا و حتی بیرلیکده اؤلمه‌یه جان آتاجاغین بیر یولداشا. 

شیفاهی روایته گؤره، آدم ده ایتیردیگی یول یولداشی حوّانی بو تورپاقلاردا تاپمامیشدیرمی؟ بیرلیکده ایستیغفار ائدیب بیرلیکده آغلاماق، جنّتی یئنیدن بیرلیکده تاپیب ابدی اولاراق بیرلیکده اولماق اوچون... 
یولا بیرلیکده چیخمانین موکافاتی، منزیل-بیر  ماقسودا بیرلیکده چاتماقدیر.  
هیجرته بیرلیکده چیخمانین موکافاتی، مدینه‌یه بیرلیکده گیرمکدیر.  

تؤوبه‌نی بیرلیکده ائتمه‌نین موکافاتی، عفوه بیرلیکده نایل اولماقدیر. 
یاخشی بیر یول یولداشین وارسا، یول آزوقن اولماسا دا اولار. بیرینیزین آزوقه‌سی ایکینیزه چاتاجاق. آزوقه‌دن اوّل دوست آختارمالیسان. نیّتی حجّ اولماییب "ائل نه دئیر" دئیه گئدن بیر یول یولداشی ایله یولا چیخماق، ات یئمک نیّتییله قوربان سهمینه (شریکلی قورباندا پای صاحبی) گیرن آدامین صحیح نیّتلیلرین ده قوربانینی ایفسات (ایفسات - پوزماق، قارماقاریشیقلیق چیخارتماق) ائتمه‌یینه بنزه‌یر. 

دؤزمک مجبوریّتینده اولدوغون یولداشین سنین کورگینده آتین بئلینده دایانان بیر هئیبه کیمی دئییل، دوه‌نین بئلینده‌کی بیر دونقا کیمی دایانسین. آرتیق بدنیندن بیر پارچا حالینا گلمیش، ترپنرکن دوشمه‌ین، راحتلیقلا سنی ترک ائتمه‌ین، اورگین یاندیغیندا سوسوزلوغونو آرادان قالدیراجاق بیر سو چنی اولاراق ایمدادینا چاتان، سنه صحرالاری آشماغا یاردیم ائدن بیر "دونقا" کیمی.  
اگر یانیندا بئله بیری وارسا، نییه دایانمیسان. وور اؤزونو ارافات یوللارینا، "مریفت" یوللارینا.

0
باخیش
شنبه 28 دی 1398
هئچ بئله دوستونوز اولدومو؟
بؤلوم | اخلاق یازار : نژادمحمد

هئچ بئله دوستونوز اولدومو؟  
دایم دوشونجه‌لی ایدی. 
سوسماغی دانیشماغیندان اوزون چکردی. 
لازیمسیز یئره دانیشمازدی. 
دانیشارکن نه حدّیندن آرتیق، نه ده اکسیک سؤز ایشله‌دردی. 
دونیا ایشلری اوچون هئچ اؤزوندن چیخمازدی. 
اؤز منافعیی اوچون اصلا حیرصلنمز و قیصاص آلمازدی. 
پیس سؤز سؤیله‌مزدی.  
باغیشلاماقدا صمیمی ایدی، اینتیقام آلمازدی. 
دوشمنلرینی ساده‌جه باغیشلامقلا کیفایتلنمز، اونلارا شرف وئ دیَر ده وئرردی.  

اؤزونو 3 شئیدن محروم ائتمیشدی:  
1.کیمسه ایله موناقیشه ائتمزدی.  
2.چوخ دانیشمازدی.  
3.بوش شئیلرله مشقول اولمازدی. 

اومود ائده‌نی اومودسوزلویه سالمازدی. 
هئچ کیمی نه اوزونه قارشی، نه ده آرخاسینجا قیناماز قوصورلارینی دئمزدی. 
خوشونا گلمه‌ین بیر شئی حاقیندا سوساردی. 
هئچ کیمین قوصورونو آراشدیرمازدی. 
هئچ کیمسه حاقیندا خئییرلی اولمایان سؤز سؤیله‌مزدی. 
یانیندا ائن سون دانیشانی بیرینجی دانیشان کیمی دیکققتله دینله‌یردی. 
همیشه جدّی و تمکینلی ایدی. 
دانیشارکن اطرافینداکیلارین دقتینی جلب ائدردی. 
سؤزلری پاریلدایان اینجی دنه‌لری کیمی خوش و آیدین ایدی. 
یئرییرکن آیاقلارینی یئردن نیظاملا قالدیرار، ساغا-سولا یئللنمزدی. 
آددیملارینی گئنیش آتار، یوکسک بیر یئردن ائنیرمیش کیمی اؤنه دوغرو اییلردی. 
تمکین و راحت یئرییردی. 
قاپی÷سینا گلیب کؤمک ایسته‌یه‌نی بوش قایتارمازدی. 
دوستلارینا بئله دئیردی: “دونیادا قریب یولچو کیمی اول!” 
هر زامان هوزونلو، لاکین تبسّوملو بیر حالدا دایاناردی. 
عادت عوذره ایشله‌دیلن هئچ بیر پیس سؤزو دیلینه گتیرمزدی. 
سیخینتیلی آنلاریندا کوبودلاشماز، قیشقیرمازدی. 
کاسیبلارلا بیرلیکده یئیردی و اونلاردان آیری اوتورمازدی. 
ساده پالتار گئیینر اؤزونو گؤسترمکدن خوشو گلمزدی. 
دانیشارکن اوزونو باشقا طرفه چئویرمزدی. 
اولدوغو مجلیسده خوصوصی بیر یئر سئچمزدی. 
سحرلر ائویندن چیخارکن بئله دئیردی: 
-اللهیم، دوغرو یولدان چیخماقدان و چیخاردیلماقدان، آلدانماقدان و آلدادیلماقدان، حاقسیزلیق ائتمکدن و حاقسیزلیغا اوغراماقدان، حؤرمتسیزلیک ائتمکدن و حؤرمتسیزلیک گؤرمکدن سنه سیغینیرام! 

بو، او ایدی – اللهدان باشقا یئر اهلیندن هئچ کیمی اؤزونه دوست توتمایان اللهین قولو و رسولو محمّد (سللاللاهو آلئیهی و سلّم)!  
بز سیزین نئجه، بئله بیر دوستونوز اولدومو؟


free counters
Free counters