راسولوللاهین حیاتی

قورعان طلبه‌سی، قارداش توركییه‌ده تفسیر علمینده بؤیوك بیر خیدمتده رولو اولان مصطفی ایسلاموغلونون الله رسولو -سللاللاهو آلئیهی وا سللمین- حیاتینی باشدان سونا عكس ائتدیرن بو سسلی مپ3 فورماتلی اثریندن هر بیر موسلمان فایدالانا بیلر. یئتر كی، عالملره رحمت اولاراق گؤندریلمیش سئویملی و عزیز اؤندریمیز رسولوللاهی -سللاللاهو آلئیهی وا سللمی- داها یاخیندان تانیماق اوچون بو اثردن فایدالاناق.

خاتیرلاداق كی، بو محصول آدیم پرودوكسییون شیركتی‌نین ایستئهسالیدیر و مؤلفلیك حقوقلاری قورونور.

سسلی اثرلرین آذریسلامدا یاییملانماسی اوچون مؤلفین راضیلیغی آلینمیشدیر.

مؤوضو ایله علاقه دار فیكیرلرینیزی و سواللارینیزی مؤلفه مصطفییسلاموگلو.جوم سایتیندان یازا بیلرسینیز.

یاپون جیزگی فیلمینده قورانی-كریم تحقیر ائدیلیب

یاپون جیزگی فیلمینده قورانی-كریمین تحقیر ائدیلمه‌سی موسلمانلارین اعتراضینا سبب اولوب.

آرتیق 300-ه یاخین عرب دیللی و ایسلام فوروملاریندا "قورانین تحقیر ائدیلمه‌سی” جدی شكیلده موزاكیره اولونور.

بیر چوخ تاماشاچیلارین فیكرینه گؤره، آرتیق كیفایت قدر مشهور اولان توكیو "سیوئیسیا” فیرماسی طرفیندن ویدئودیسكلرده بوراخیلان جیزگی فیلمینده قورانی-كریم تحقیر ائدیلیب. بئله كی، "جو-جونون قئیری-آدی سرگوزشتی” آدلی فیلمده اساس منفی قهرمان قاهیره‌ده یاشاییر و فیلمین قهرمانینی و اونون خوش نیتلی دوستلارینی اؤلدورمك امری وئرنده قورانی-كریم اوخویور.

"بو صحنه‌ موسلمانلاری تئررورچو كیمی تصویر ائدیر، بو ایسه حقیقته اویغون دئییل”، دئیه كیودو آگئنتلیگینه موساهیبه وئرن قاهیره‌ده ال-ازهار اونیوئرسیتئتینده فیتوا وئرن كومیته یه رهبرلیك ائدن شیخ آبدول حمید آتتراش بیلدیریب. "فیلم بیزیم دینیمیزی تحقیر ائدیر، اونون یارادیجیلارینا ایسلامین دوشمنلری كیمی باخیلمالیدیر”، دئیه شیخ بیلدیریب.

"سیوئیسیا” شیركتی‌نین نماینده‌سی ایسه بیلدیریب كی، قوران-كریم جیزگی فیلمینه سهون دوشوب. اونون سؤزلرینه گؤره، فیلمین یارادیجیسی "قاهیره حیات شرایطینی” گؤسترمك اوچون كادرا عرب دیلینده كیتاب سالماق ایسته‌ییب. نومونه اوچون ایسه اونلار كیتابخانادا اللرینه دوشن ایلك كیتابی سئچیبلر و بونون مقدس قوران اولدوغونو بیلمه‌ییبلر. شیركت نماینده‌سی بیلدیریب كی، اونلار عذر ایسته‌مك و جیزگی فیلملری‌نین دیسكلری‌نین مووققتی اولاراق ساتیشدان ییغیشدیریلماسینا حاضردیرلار. بونا باخمایاراق آرتیق اینتئرنئتده یاپون محصوللارینا بایكوت قویولماسی ایله باغلی چاغیریشلار ائدیلیب.

دیلنچییه پول وئرمك اولارمی؟

الله اوچون دئییب قاپییا گلن دیلنچیلری بوش قایتارماماغا چالیشیر، آنجاق یئنه ده اونلارلا باجارمیریق. گؤره‌سن، دیلنچیلره پول وئردیگیمیز اوچون مسئولیت داشیییریقمی؟”دیلنچیلیگین كؤكونده هانسی سببلر یاتیرسا یاتسین، آجی رئاللیق اوندان عبارتدیر كی، بو پیس وردیش جمعیتیمیزین ساغالماز یاراسینا چئوریلمیشدیر.

معلومدور كی، اساساً فیزیكی قوسورو اولان و یا یاشلی اولدوغونا گؤره ایشله‌یه بیلمه‌ین شخصلر دیلنچیلیكله مشغول اولورلار.

دؤوروموزده دیلنچیلیك آرتیق بیر پئشه‌یه چئوریلیب. هئچ بیر اذیت چكمه‌دن پول اولدوغو حالدا زحمته و آلین ترینه نه احتیاج وار؟ آپاردیغی اصلاحاتلارلا جمعیتین اینكیشافیندا اساسلی دیَیشیكلیكلره نایل اولان پئیغمبر (س) دیلنچیلیك خسته‌لیگینه ده چاره تاپمیش، بو پیس وردیشدن قورتولمانین یوللارینی گؤسترمیش و دیلنمه‌نی پئشه‌یه چئویرن شخصلری بو یولدان واز كئچیرمك اوچون اونلارا یول گؤسترمیشدیر.

پئیغمبرین (س) سهابه‌لریندن انس ابن مالیك روایت ائدیر: "بیر گون انصاردان اولان بیر نفر اللهین رسولونون (س) حضورونا گله‌رك، اوندان نه ایسه ایسته‌دی. پئیغمبر (س) اوندان ائوینده بیر شئی اولوب اولمادیغینی سوروشدوقدا همین شخص: "بلی، وار، ائی اللهین رسولو. ائویمده بیر هسیر وار. هسیرین بیر طرفینی آلتیمیزا سریر، دیگر طرفی ایله اوستوموزو اؤرتوروك. بوندان باشقا بیر سو قابیمیز وار كی، اونونلا دا سو ایچیریك” دئدی. پئیغمبر (س): "او زامان درحال قالخ، كیسه‌نی و سو قابینی دا گؤتوروب منیم یانیما گل” بویوردو. همین شخص ائوینه گئده‌رك، هسیری و سو قابینی گتیریب پئیغمبرین (س) یانینا گلدی.

پئیغمبر (س) هسیر ایله سو قابینی اوندان گؤتوره‌رك، اورادا اولانلارا نوماییش ائتدیردیكدن سونرا: "كیم بو ایكی اشیانی ساتین آلماق ایسته‌ییر؟” - دئیه سوروشدو. اورادا اولانلاردان بیر نفر هسیر و سو قابی‌نین هر بیرینه بیر دیرهم وئره بیله‌جه‌یینی سؤیله‌دی. پئیغمبر (س) سوالی ایكی-اوچ دفعه‌ تكرار ائده‌رك، "بیر دیرهمدن چوخ وئرن یوخدورمو؟” – دئیه سوروشدو. داها سونرا هسیری و سو قابینی همین شخصه ساتدی. پئیغمبر (س) ایكی دیرهمی اشیانین صاحبینه وئره‌رك، "بو پولون بیر دیرهمی ایله عرضاق آل، عائله‌نه باخ. بیر دیرهمی ایله ده بالتا آلیب یانیما گل” بویوردو.

همین شخص بیر آز سونرا الینده بالتا پئیغمبرین (س) یانینا گلدی. پئیغمبر (س) بالتانی اوندان آلاراق، ساپلادی. سونرا بالتانی همین شخصه وئره‌رك، "بونو گؤتور، گئت اودون كس، توپلاییب سات. سنی اون بئش گون بورالاردا گؤرمه‌یه‌جه‌یم” بویوردو. همین شخص گئتدی، اودون كسدی، توپلادی و ساتدی. داها سونرا پئیغمبرین (س) حضورونا گلدی. او، اون بئش دیرهم قازانمیشدی. بو پولون بیر حیصه‌سی ایله عرضاق، بیر حیصه‌سی ایله ده ایچه‌جك شئیلر آلمیشدی. پئیغمبر (س) بونو گؤردوكدن سونرا بویوردو: "دیلنچیلیك اوجباتیندان قارا بیر نقطه‌ كیمی قییامت گونونده حضورا چیخماقدانسا، سنین ایندیكی حالین اوندان خئییرلیدیر. دیلنمك آنجاق بو اوچ شخصه جایزدیر:

1. تورپاغا یاپیشاجاق قدر كاسیبلیغا دوچار اولانا؛ (سون درجه‌ كاسیب اولانا)

2. ایچیندن چیخا بیلمه‌یه‌جك قدر بورج ایچینده اولانا؛

3. پول تاپماق اوچون قان پولو یوكلنن شخصه؛

چوخ عذاب چكن، موعالیجه‌سی اولمایان بیر خسته‌لییه دوچار اولان شخص ده احتیاجی قدر ایسته‌یه بیلر”.

حدیسدن گؤروندویو كیمی، ایشله‌یه بیلمه‌ین، عذرلو، قوسورلو، اونا باخاجاق كیمسه‌سی اولمایان، یاردیما مؤهتاج شخصلر باشقالاریندان آنجاق زروری احتیاجلارینی اؤده‌یه‌جك قدر پول ایسته‌یه، یعنی، دیلنه بیلرلر. بو مجبوری حاللار استثنا اولماقلا دیلنچیلیگی بیر حیات طرزینه چئویرنلر بؤیوك بیر یوكون آلتینا گیریرلر. پئیغمبر (س) بئله اینسانلارا جدی خبردارلیق ائدیر: "اگر بیر كس مالینی چوخالتماق اوچون اینسانلارین ماللارینی ایسته‌یرسه، او، آنجاق آتش پارچاسی ایسته‌یر. ایستر بونون آزینی، ایسترسه ده چوخونو ایسته‌سین.

بو حدیس احتیاجی اولمادیغی حالدا دیلنمیی قاداغان ائتمكله یاناشی، بونون جهنم عذابی ایله نتیجلنه‌جك بیر ایش اولدوغونو دا آچیق شكیلده ایفاده ائده‌رك دیلنچیلیگی حرام ائدیر. بونا گؤره حرام ایش گؤرنلرین سایی‌نین آرتماماسی اوچون بو جور شخصلرین چوخالماسینا فورصت وئرمه‌مك واجیبدیر. قئید ائتمك لازیمدیر كی، قورانی-كریمین از-زوها سوره‌سینده‌كی "بیر شئی ایسته‌یه‌نی گئری چئویریب آزارلاما” آیه‌سینده علمی بیر مسئله‌ باره‌سینده سوال وئریب نه ایسه اؤیرنمك ایسته‌ین شخصین گئری قایتاریلماماسی‌نین واجیبلیگی قئید اولونور. یوخسا، بو آیه هر قاپییا گلنی بوش چئویرمه‌مك كیمی باشا دوشولمه‌مه‌لیدیر. چونكی بئله اولدوغو تقدیرده دیلنچیلییه فورصت وئریله‌جك و سانكی نورمال بیر داورانیشا یول وئریلمیشدیر دوشونجه‌سی حاكم اولاجاقدیر.

پ.س. پئیغمبریمیزین (س) بو حدیسی ده دیلنچیلییه ایسلامین موناسیبتینی آچیق شكیلده ایفاده ائدیر: "كیم منه اینسانلار قارشیسیندا دیلنمه‌میی ضامن دورارسا، من ده اونا جنّتی ضامن دورارام”.

قورانلا فالا باخماق اولارمی؟

سوال: قورانلا فالا باخماق اولارمی؟

جاواب: اوزو بیللهی مینش-شیطانیر-راجیم (قووولموش شیطانین شرریندن اللها سیغینیرام). بیسمیللهیر-رحمانیر-رحیم.

بیر شئی آدامدا هم تعجب، هم ده هیددت دوغورور. باشا دوشمك اولمور كی، الله طرفیندن یارادیلمیش اینسانلار اونون تورپاغیندا یاشاییب، اونون وئردیگی روزیدن یئییب، اونون وئردیگی جییرله اونون هاواسینی اودوب، سونرا دا راحتلیقلا، آسانلیقلا اللهدان قئیریسینه نئجه یؤنله بیلیرلر؟!

نینكی بوتون اینسانلارین حتی بوتون مخلوقاتین موقددراتی اللهین الینده‌دیر. حؤكم یالنیز اونوندور. بوتون بونلاری سیزین سوالینیزدا خاتیرلادیغینیز قوران سؤیله‌ییر.

"...حؤكم یالنیز اللهیندیر. من آنجاق اونا توككول ائتدیم. قوی توككول ائدنلر ده آنجاق اونا توككول ائتسینلر!” (یوسوف، 67).

اوندان باشقا هئچ كس و هئچ نه ضرر و فایدا وئرمك اوچون بیر گوجه، قوته صاحب دئییل.

"حؤكم (هر شئیین ایختییاری) الینده اولان الله نه قدر اؤجادیر. او، هر شئیه قادیردیر!” (ال-مولك، 1).

كیمین یوكسله‌جه‌یینی و یا آلچالاجاغینی یالنیز الله تعیین ائدیر و بو حؤكم گئرچكلشیر. او ملیكلرین ملیكیدیر، مولكون صاحبیدیر.

"دئ: "ائی مولكون صاحبی اولان الله! سن مولكو ایسته‌دیگین شخصه وئرر، ایسته‌دیگین شخصی یوكسلدر و ایسته‌دیگین شخصی آلچالدارسان. خئییر یالنیز سنین الینده‌دیر. حقیقتن، سن هر شئیه قادیرسن!” (آلی عمران، 26)

خوشبختلیك ده، بدبختلیك ده اللهین الینده‌دیر.

"گولدورن ده، آغلادان دا اودور! اؤلدورن ده، دیریلدن ده اودور!” (ان-نجم، 42-44).

"منی یارادان و منی دوغرو یولا یؤنلدن اودور (اللهدیر)! منی یئدیردن ده، ایچیردن ده اودور! خستلندیگیم زامان منه یالنیز او، شفا وئریر. منی اؤلدوره‌جك، سونرا (یئنیدن) دیریلده‌جك اودور. و قییامت گونو خطامی باغیشلایاجاغینا اومید ائتدیگیم ده اودور!” (اش-شوارا، 78-82).

یوخاریدا قئید ائدیلن و دیگر قوران آیه‌لری بو حقیقتی (هر شئیین اللهین حؤكمو آلتیندا اولماسینی) بیلدیریر. بیر قایدا وار كی، كیم حؤكم ائدیرسه، كیم بیر شئیی تك حل ائدیرسه، نئجه، نه ائده‌جه‌یینی یالنیز او بیله بیلر. باشقا بیریسی بونو بیله بیلمز.

مگر گله‌جكده كیمینسه خوشبختلیگینی و یا بدبختلیگینی اونلار (فالچیلار) تعیین ائدیر كی، گله‌جكده نه ائتمك ایسته‌دیگینی، نه ائده‌جه‌یینی ده بو گون خبر وئرسینلر؟! یوخسا فالچی، جادوگر و سئهربازلار اللهین گؤره‌جیی ایشلرده اونونلا شریكدیرلرمی؟!

"سیزه نه اولموشدور، نئجه موهاكیمه یورودورسونوز؟

هئچ دوشونورسونوز؟!

یوخسا سیزین آچیق-آشكار بیر دلیلینیز واردیر؟!

اگر دوغرو دانیشیرسینیزسا، كیتابینیزی گتیرین!” (اس-صاففات، 154-156).

كیتابا گلدیكده، دلیل تشكیل ائده بیله‌جك منبع‌ هر شئیی یارادیب موقددراتینی حل ائدن اللهین گؤندردیگی كیتاب (قوران) بورا قدر اللهین هر شئیین طالعیینی تك یئگانه حل ائده‌نی اولدوغونو بیلدیریر.

البته‌ كی، اونلار دئیه‌جكلر كی: "بیز بیر شئی حل ائتمیریك ساده‌جه الله كلامیندا گله‌جكده بیلدیریلنلری دئییریك”. ائله‌دیرسه، یوخاریدا قئید ائتدیگیمیز آیه‌ده اللهین بویوردوغو كیمی اؤزلری‌نین ادعالارینی دوغرولایاجاق كیتابلارینی گتیرسینلر:

"یوخسا سیزین آچیق-آشكار بیر دلیلینیز واردیر؟! اگر دوغرو دانیشیرسینیزسا، كیتابینیزی گتیرین!”

قورانا گلدیكده، اللهین كیتابی بیر فال كیتابی اولماقدان داها اؤجا، داها مقدسدیر. بعضی سئهربازلارین، شیطانلارین، جادوگرلرین، شارلاتانلارین، فیریلداقچیلارین بونون عكسینی سؤیله‌مه‌سی بو حقیقتی دیَیشمز. مسئله‌ اوندادیر كی، قورانلا فالا باخدیقلارینی ادعا ائدنلرین اساسسیز اولدوقلارینی قورانین اؤزو آچیق شكیلده بیلدیریر:

"ائی ایمان گتیرنلر! شراب دا (ایچكی ده)، قومار دا، بوتلر ده، فال اوخلاری دا شیطان عملیندن اولان موردار بیر شئیدیر. بونلاردان چكی‌نین كی، بلكه، نجات تاپاسینیز! شوبهه‌سیز كی، شیطان ایچكی و قومارلا آرانیزا عداوت و كین سالماقدان و ناماز قیلماقدان آییرماق ایستر. آرتیق بو ایشه سون قویاجاقسینیزمی؟ " (ال-مایده. 90-91).

ائله ایسه اونلار ندن دانیشیرلار؟! قئیبین (گله‌جه‌یین) خبرلری‌نین معلوماتی یالنیز الله نزدینده‌دیر. بونو بیلدیرن آیه‌لر قورانی-كریمده اولدوقجا چوخدور:

"دئ: "اللهدان باشقا گؤیلرده و یئرده اولان هئچ كس قئیبی بیلمز! اونلار یئنیدن نه واخت دیریله‌جكلرینی ده بیلمزلر!” (ان-نمل، 65).

الله قئیبه دایر بعضی مسئله‌لری پئیغمبرلرین واسطه‌سی ایله اینسانلارا بیلدیرمیشدیر. مثلا، جنّت و جهنمین مؤوجودلوغو، اؤلدوكدن سونرا دیریلمه، قییامتین علامتلری كیمی قئیبله باغلی معلوماتلار بونا مثالدیر.

"(یا رسولوم!) دئ: "من اللهین ایسته‌دیگیندن باشقا اؤزومه نه بیر خئییر، نه ده بیر ضرر وئره بیله‌رم. اگر قئیبی بیلسیدیم، سؤزسوز كی، (اؤزوم اوچون) داها چوخ خئییر تداروك ائدردیم و منه پیسلیك ده توخونمازدی. من ایمان گتیرن بیر طایفهنی آنجاق قورخودان و (یاخشی عمللری موقابیلینده ایسه جنّتله) موژدله‌ینم!” ( ال-اراف، 188).

اگر اللهلا اینسانلار آراسیندا واسطه‌چی اولان بیر اینسانین (هز. پئیغمبرین (س) قئیبدن خبر وئرمه‌سی مومكون دئییلسه، اوندا هانسی ایسه بیر فالچی‌نین، كاهی‌نین، فالا باخان دیندار جیلدینه گیرمیش بعضی فیریلداقچیلارین ادعا ائتدیكلرینه نئجه اعتبار ائتمك اولار؟!

اگر اونلار ادعا ائتدیكلری كیمی قئیبی بیلیرلرسه، اؤلومو گئری چئویره بیلیرلرسه، كیمیسه خوشبخت، كیمیسه بدبخت ائده بیلیرلرسه، بیر سؤزله اللهین یازدیغی بیر شئیی دیَیشه بیلیرلرسه، اوندا اورتایا بعضی سواللار چیخیر. نَیه گؤره اونلار اؤزلری اوچون بیر تدبیر گؤره بیلمیر، نه اوچون اونلار یئرین آلتی‌نین، اوستونون مولكونه صاحب اولمورلار و سایر...

هز. آیشه‌دن (ر) روایت بئله اولونور: "بیر دفعه‌ جاماعت پئیغمبره (س) كاهینلر باره‌سینده سوال وئردی. اللهین رسولو (س) دا اونلارا جاوابیندا: "اونلار هئچ نه دیر!” – دئیه بویوردو...” (بوخاری. تبابت، ادب. شیرك؛ موسلیم. "سلام” كیتابی).

مسئله‌ داها یاخشی آنلاشیلسین دئیه، بو گون اینسانلارین آیاقلاری آلتیندا تاپدالانان بیر داشی مثال وئرك. صاباح بیری او داشی گؤتوروب اونا تزیم، ائهتیرام گؤستریر. بو داشین شفا، روزی و س. فایدا وئریب، بلالاری دف ائتمه‌سینه اینانیر. بو داشدان كؤمك دیله‌ییر، قارشیسیندا دیز چؤكور، اونا قوربان كسیر و سایر. بیر سؤزله او داشی اؤجالدیب معبود (ایلاه) ائدیر. ایندی بئله بیر سوال دوغور: او داش اینسانین موقددراتینی حل ائتمه‌یه قادیردیرمی؟ او داش اونا تزیم، ائهتیرام گؤستریلمه‌سینه لاییقدیرمی؟ او داش عبادته ائدیله‌سی ایلاهی وارلیقدیرمی؟ جاواب معلومدور: "البته‌ كی، او، بیر داشدیر، داشدان باشقا بیر شئی دئییل. اللهدان باشقا عبادت ائدیله‌سی گوج-قودرت صاحبی ایلاهی وارلیق یوخدور”.

اما فاكت فاكتلیغیندا قالیر: بو، حقیقتده بیر داش اولسادا او بعضی اینسانلار طرفیندن اؤجالدیلمیش، عبادت ائدیله‌جك معبودا چئوریلمیشدیر. بونا ساختا ایلاه دئییلیر.

"اونلار (بوتلر) سیزین آتالارینیزین (اؤزلریندن اویدوروب) قویدوقلاری آدلاردان باشقا هئچ بیر شئی دئییلدیر! (اونلارین یالنیز قورو آدی وار، هئچ بیر شئیه قادیر دئییللر). الله اونلارا (عبادت ائدیلمه‌سینه) دایر هئچ بیر دلیل ائندیرمه‌میشدیر. اونلار (موشریكلر) یالنیز زننه و نفسلریندن گلن ایستكلره اویارلار. حالبوكی رببیندن اونلارا حاق یولو گؤسترن رهبر (قوران و پئیغمبر) گلمیشدیر” (ان-نجم، 23).

بو گون بعضی فیریلداقچیلارین هرج-مرجلیگی‌نین گوناهی‌نین بیر قیسمی اونلاردادیرسا، گوناهین دیگر قیسمی اونلارا اینانانلاردادیر. جاماعت بونونلا شیطان عملی‌نین آیاق اوسته دوروب توغیان ائتمه‌سینی دستكله‌میش اولور. یوخسا اونلارین بیر گوجو قوتی، حیاتا موداخیله ائتمه‌سی، گله‌جه‌یه تأثیری یوخدور. اللهین پئیغمبری‌نین (س) دئدیگی كیمی: "اونلار هئچ نه دیر!” اونلاری اینسانلار عمللرینه اینانماقلا اؤجالتدیلار. یوخسا اونلاردا بیر اؤجالیق، ایلاهی خصوصیتلر، عبادته، اطاعته لاییق معبود اولما اؤزللیكلری یوخدور! اللهدان باشقا عبادته لاییق معبود یوخدور! (له ایلهه ایللللاه).

"اونلارین (اینسانلارین) اكثریتی اللها شریك قوشمادان اونا ایمان ائتمزلر” (یوسوف ، 106).

فالچیلیق دئییلن شئی تا قدیمدن مؤوجوددور. بو، باتیل، حرام، چیركین اولان ایشلردن ساییلیر. یوخاریداكی آیه‌لردن گؤروندویو كیم فالچیلیق الله طرفیندن آچیق شكیلده حرام ائدیلمیشدیر.

رسولوللاه (س) بویوروب: "آیباشی حالینداكی (هئیز) خانیمی ایله جینسی تماسدا اولان كیمسه، قادینا آرخا اورقانیندان تماس ائدن كیمسه، بیر ده گله‌جكدن خبر وئردیگینی ادعا ائدن آدامدان بیلگی آلماق اوچون اونون سؤزلرینی تسدیق ائدن محمّده ائندیریلن قورانا ایمان ائتمه‌میشدیر” (نسای، داریمی).

بوتون بو قئید ائدیلنلردن معلوم اولور كی، فال و فالچیلیق حرامدیر. اونا ایمان ائدن ده كوفره بولاشمیش اولور.

موسلمانین اوزرینه دوشن وظیفه‌ "له ایلهه ایللللاه”ا صادق قالاراق بوتون بو كیمی اینكاری واجیب اولان شئیلری ترددوتسوز اینكار ائتمكدر. الله میللتیمیزی اونلارین شرریندن قوروسون!

فطره زكاتی

عزیز و حؤرمتلی موسلمانلار! رامازان آیینین بیتمه‌سینه چوخ آز بیر مدت قالیب. بو موبارك آیدا كیملرینسه كئچمیش گوناهلاری باغیشلاندی، كیملرسه جهنم عذابیندان قورتولدو، كیملرسه ده بو آیدان قنیمتسیز و فایداسیز اولاراق چیخاجاقلار.

رامازان آییندا اوروج توتماقلا برابر، نامازلاریمیزی و باشقا عبادتلریمیزی ده آرتیریریق، كاسیبلارا و كیمسه‌سیزلره ال توتوروق، صدقه‌ وئریریریك، قورعان اوخویورق. رامازان آییندا بو كیمی عمللریمیزی چوخالدیریق، اللهو تعالییا داها دا یاخین اولماغا چالیشیریق. بونلار ایسه بیزه پئیغمبریمیزدن (س.آ.س) و اونون سهابه‌لریندن میراث اولاراق قالمیشدیر، بیز ده اونلار كیمی بو موبارك آیدان ثمره‌لی ایستیفاده ائتمه‌یه چالیشیریق. رامازان آییندا گؤرولمه‌سی گركن بیر سیرا عمللر واردیر كی، بو عمللردن رامازان آیینی باشقا عمللردن فرقلندیریر. رامازان آییندا بیزه واجیب اولان فطره-زكاتی دا واردیر كی، بونو هر بیر اوروج توتان موسلمان وئرمه‌لیدیر.

زكات ایكی قیسمه بؤلونور:

1) فطره زكاتی. بو زكات رامازان آیینین سون ایكی گونوندن باشلایاراق بایرام نامازینا قدر كاسیبلارا وئریلمه‌لیدیر. فطره زكاتی اون، خورما، كیشمیش، دویو، بوغدا و باشقا بو كیمی عرضاق محصوللاریندان وئریلیر. بو زكاتین میقداری تقریباً اوچ كیلوقرامدیر.

2) وارلیلارین اؤز ماللاریندان وئردیكلری زكات.

صؤحبتیمیز اساساً فطره زكاتینداندیر. فطره زكاتی اللهین وئردیگی نعمتلره شوكور ائتمك، بایرام گونو كاسیبلاری سئویندیرمك و اوروج واختی یول وئریلمیش كیچیك گوناهلاردان تمیزلنمك اوچوندور. بو زكاتی وئرمك فرضدیر. عبدالله ابن عمر (ر.آ) روایت ائدیر كی، "پئیغمبر (سللاللاهو آلئیهی و سللم) جاماعت بایرام نامازینا گلنه قدر خورما و یا آرپادان بیر ساا (دؤرد اوووج) میقداریندا فطره زكاتی وئرمیی موسلمانلاردان آزاد و قول اولانا، كیشییه و قادینا، اوشاغا و بؤیویه واجیب بویوردو." (بو حدیسی بوخاری و موسلیم روایت ائتمیشدیر).

بعضیلریمیز فطره زكاتی‌نین پوللا وئریله بیله‌جه‌یینی دوشونورلر. فطره زكاتی پوللا وئریلمیر. فطره زكاتی اون، خورما، كیشمیش، دویو، بوغدا و باشقا بو كیمی عرضاق محصوللاریندان وئریلیر.

همچی‌نین فطره زكاتینی قئیری موسلمانلارا وئرمك اولماز. چونكی فطره زكاتی‌نین مقصدلریندن بیری ده بایرام گونو موسلمان كاسیبلاری سئویندیرمكدیر.

فطره زكاتی (صدقه‌سی)

ایسلام شریعتینده فطر زكاتی كیمی آدلاندیریلان بو زكات نؤع خالقیمیز آراسیندا فطره و یا فطره صدقه‌سی كیمی آدلاندیریلیر.فطره زكاتی رامازان آیینا خاس عبادت (بورادا عبادت گئنیش معنادا باشا دوشولمه‌لیدیر) نؤع اولوب اؤزونه مخصوص گؤزللییه و اوروج توتانلار اوچون یئرینه یئتیریلمه باخیمیندان بؤیوك اهمیته مالیكدیر.

بو گؤزللیك و اهمیتدن دولایی بو فورصتین قاچیریلماماسی اوچون فطره زكاتی حاقدا اولان معلوماتی سیزلره تقدیم ائدیریك:

فطره زكاتی نه دئمكدیر و نه اوچون بئله آدلاندیریلیب؟ فطره كیمی آدلاندیریلماسی‌نین سببی اونون رامازانین سونونجو گونونده اوروجو آچدیقدان سونرا "فطر” (حرفن: اوروجو آچما، اوندان آزاد اولما) آدلاندیریلان زامان مدتی عرضینده وئریلمه‌سیدیر. اونا زكات دئییلمه‌سینه گلینجه ایسه بو، اونو وئرن اینسانین نفسینی تمیزله‌مه‌سیندن (بو، تزكییه آدلانیر و زكات سؤزو ده بوراداندیر)، اوروجونو موكممللشدیرمه‌سیندن، اوروج توتدوغو زامان یول وئرمیش اولدوغو نقصانلاری، چاتیشمازلیقلاری اونونلا آرادان قالدیرماسیندان دولاییدیر.

قئید: فطره زكاتی ایله ایسلامین اوچونجو اساسی اولان زكاتی بیر-بیری ایله قاریشدیرماما لازیمدیر.

فطره زكاتی‌نین وئریلمه‌سی نه واخت فرض بویورولوب؟ فطره زكاتی هیجرتین 2-جی ایلینده رامازان اوروجونون فرض ائدیلمه‌سی ایله واجیب ائدیلیب. فطره زكاتی‌نین فرض اولماسی قورانی-كریم، سوننه و ایجما ایله تثبیتله‌نیب. الله تعالی بویورور:

"(گوناهلاردان) تمیزلنن كیمسه ایسه نجات تاپاجاقدیر” (ال-ا`لا، 14). بورادا فطره زكات وئرمكله تمیزلنمه نظرده توتولور. بئله اولماسا ایدی، عادیل خلیفه عمر ابن عبدولزیز فطره زكاتی‌نین وئریلمه‌سینی امر ائتدیكدن سونرا بو آیه‌نی اوخومازدی.

حدیسلرده ده فطره زكاتی‌نین وئریلمه‌سی‌نین واجیبلیگی وورغولانیر. بوخاری و موسلیمین "سهیه” كیتابلاریندا پئیغمبرین (س) فطره زكاتی‌نین وئریلمه‌سینی امر ائتدیگی و اونون واجیب اولماسی بیلدیریلیب. اكثر ایسلام عالیملری (جومهور) فطره زكاتی‌نین وئریلمه‌سی‌نین واجیبلیگی خصوصوندا عینی مؤوقئدن چیخیش ائتمیشلر. مدینه اهلینه گؤره، بو زكات نؤعندن اوستونو یوخ ایدی.

حؤكمو: عالیملرین اكثریتی (جومهور) اونون واجیب اولماسی خصوصوندا راضیلیغا گلیب. ابن عمر روایت ائدیر كی، "پئیغمبر (س) آزاد، كؤله اولان هر بیر كسه، اوممتینه رامازاندا بیر ساا (4 اوووج میقداری) خورما و یا آرپا فطره زكاتی وئرمیی واجیب (فرض) ائتدی”.

حیكمتی: فطره زكاتی‌نین وئریلمه‌سی‌نین فرض قیلینماسی نفسی چیركینلیكلردن، پاخیلیق كیمی پیس اخلاقدان تمیزله‌مك، اگر بوش-بوش سؤزلردن، لاغلاغیدان، سؤیوش و بو كیمی دیگر بَیه‌نیلمه‌ین عمللردن دولایی اوروجوموزدا قوسور و چاتیشمازلیق وارسا، اونو تاماملاماق، بو قوسورلاردان تمیزله‌مك، اجری، صالح عمللری آرتیرماق، كاسیبلارین، ایمكانسیزلارین حالینا شریك اولماق و بایرام گونو اونلارین احتیاجلاری‌نین اؤده‌نیلمه‌سی اوچوندور. فطره زكاتی‌نین وئرمكله بیز رامازان اوروجونو بیتیردیگیمیز اوچون اللها بو نعمتدن، بو آیی عبادتله، صالح عمللرله كئچیرمه‌ییمیزه ایمكان وئرمه‌سیندن دولایی شوكور ائتمیش اولوروق. همچی‌نین، فطره زكاتی ایسلام جمعیتی‌نین فرقلی قروپلاری آراسیندا سئوگی، قارداشلیق، بیرلیك یاراتما كیمی عوض ائدیلمز رولا مالیكدیر.

كیمه وئریله بیلر؟ فطره زكاتی جینسیندن آسیلی اولمایاراق آزاد، كؤله، كندلی، شهرلی اولان هر بیر موسلمانا وئریله بیلر. اكثر عالیملر (جومهور) بئله بیر شرطله چیخیش ائدیرلر كی، فطره زكاتی وئرمك ایسته‌ین شخص بایرام گونو و گئجه‌سی اوچون اؤزونون و ایالی‌نین، حمایه‌سینده اولانلارین زروری احتیاجلارینی اؤده‌یه بیلرسه، بوندان سونرا فطره زكاتینی وئره بیلر. كاسیبلارا گلینجه، اونلار اؤزلرینه وئریلمیش فطره زكاتی ایله بایرام گونو و گئجه‌سی اوچون اؤز زروری احتیاجلارینی اؤده‌یه بیلیرلرسه و وئریلمیش فطره زكاتیندان یئرده نه ایسه قالارسا، اونلار اوندان اؤز آدینا و یا عائله‌سیندن كیمینسه آدینا فطره چیخا بیلرلر.

فطره زكاتینی كیمین آدیندان وئرمك اولار؟ اؤز آدیمیزا، احتیاجلارینی اؤده‌مه‌یه بورجلو اولدوغوموز كسلرین – حیات یولداشیمیزین، اوشاقلاریمیزین، مادی ایمكانلاری اولماییب حمایه‌میزده یاشایان والیدئینلریمیزین آدینا فطره زكاتی وئره بیلریك.

كیملر اوچون صرف اولونور؟ عالیملرین یئكدیل فیكرینه گؤره، فطره زكاتی كاسیب و ایمكانسیز موسلمانلارا خرجلنمه‌لیدیر. ابو هنیفه فطره زكاتی‌نین زیممیلره ده خرجلنمه‌سی‌نین مومكونلویونو بیلدیریب. چونكی فطره زكاتی كاسیب و ایمكانسیزلار اوچون نظرده توتولوب. اگر شریعت ایجازه وئررسه، قورانی-كریمده وئریلمه‌سی گركن 8 قروپ اینساندان باشقاسینا دا فطره زكاتی وئرمك اولار. عكس تقدیرده اولماز.

واختی: حدیسه گؤره، فطره زكاتی بایرام نامازیندان قاباق وئریلمه‌لیدیر. بئله كی حدیسده دئییلیر كی، "پئیغمبر (س) اینسانلارین بایرام نامازینی قیلمالاریندان قاباق اونون (فطره زكاتی‌نین) وئریلمه‌سینی امر ائتدی”. بونون اوچون، فطره زكاتینی بایرام نامازیندان سونرایا ساخلاماق اولماز. زروری حاللاردا رامازانین بیرینجی گونونده احتیاجی اولانلارا، كاسیبلارا بو زكات نؤعنو چاتدیرماقلا مشغول اولان قوروملارا فطره زكاتینی وئرمك اولار.

عرضاق-قیدا، یوخسا پول؟ عالیم و مذهب ایماملاری‌نین یئكدیل فیكرینه گؤره، فطره زكاتی بیر ساا اولماقلا خورمادان، آرپادان، كیشمیشدن، پئندیردن، كسمیكدن، بوغدادان، قارغیدالیدان، بیر سؤزله اؤلكه‌دكی بو تیپ بوتون قیدالاردان چیخیلا بیلیر. همچی‌نین، بو قیدالاری پوللا دا عوض ائتمك مومكوندور. بو، كاسیبلار اوچون چوخ الوئریشلی اولوب دؤوروموز اوچون داها موناسیبدیر. فطره زكاتی‌نین پوللا عوض ائدیلمه‌سی هنفیلرین گؤروشو اولوب عمر ابن عبدولزیز و حسن ال-بسریدن ده روایت اولونوب.

فطره زكاتی میقداری‌نین حسابلانماسی: بو، هانسی قیدا نؤعنون وئریلمه‌سینه اویغون اولاراق حسابلانیر. مثلا، بیریسی دویو وئرمك ایسته‌ییر. بونون اوچون او، 2 كق 150 قرام دویونون (بیر ساا دویویه برابردیر) بازار قییمتلرینه مووافیق دیَرینی اؤده‌ییر.

قیدا میقداری جدوه‌لی: بو جدول وئریله‌جك هر بیر قیدانین آدینی و اونون بیر ساا چكیسی‌نین كیلوقرام ایله ایفاده‌سینی گؤستریر. زكاتینی پول شكلینده وئرمك ایسته‌ین آدام باشینا جدولده گؤستریلمیش گؤستریجینی مووافیق بازار قییمتینه وورمالیدیر.

دویو 2.15 كق

مرجی 2.0 كق

پاخلا 1.9 كق

قورو لوبیا 2.0 كق

آغ لوبیا 2.6 كق

خورما 1.5 كق

كیشمیش 1.5 كق

بوغدا 2.176

قارغیدالی 1.9 كق

بطنده‌كی كؤرپه‌نین آدینا فطره زكات چیخماق اولارمی؟ عالیملردن ابن هزمه گؤره، حامیله‌لیكدن 120 گون كئچدیگی تقدیرده كؤرپه‌نین آدینا فطره زكاتی چیخماق واجیبدیر. عالیملرین اكثریتی (جومهور) ایسه بیلدیریر كی، بو، واجیب اولماییب موستهبدیر. یوسیف ال-قرداوی ده بونون واجیب اولماییب موستهب اولدوغو گؤروشونده‌دیر. هر ایكی گؤروشو قبول ائده بیلرسینیز.

خیدمتچیلر اوچون فطره زكاتی: اوللر صاحبكار اوچون اؤز خیدمتچیلری‌نین آدینا فطره زكاتی چیخماق واجیب دئییل. بورادا خیدمتچی دئییلنده كؤله و جارییه نظرده توتولوردو. ایندیكی خیدمتچیلر ایسه آزاددیرلار. موسلمان اولان خیدمتچیلر اؤز آدلارینا فطره چیخمالیدیرلار. اگر صاحبی اونلارین عوضینه وئررسه، بورادا بیر پروبلئم یوخدور. قئید ائدك كی، اگر خیدمتچی كاسیبدیرسا، اونا فطره زكاتی وئرمك اولار.

توپلانمیش فطره زكاتی‌نین ایخراجی: شریعتین قویدوغو شرطلره گؤره اولماز. استثنا حاللاریندا ( كریتیك آن، حدسیز احتیاج، فؤوقلاده آجلیق و س.) مومكوندور. همچی‌نین، اؤلكه ده فطره زكاتی وئریله‌جك اینسان قالماییبسا، توپلانمیش زكاتی ایخراج ائتمه‌یه ایجازه وئریلیر.

فطره زكاتی و اوروجون قبولو: رامازان اوروجو و فطره زكاتی آیری-آیریلیقدا یئرینه یئتیریلمه‌لی واجیب عمللردیر. هر ایكیسی موستقیلدیر. ایمكانی چاتان هر بیر موسلماندان اونلاری یئرینه یئتیرمك طلب اولونور. آنجاق اوروج توتوب فطره زكاتی وئرمه‌یه‌نین اوروجونون قبول اولونماماسینی ادعا ائتمك دوغرو دئییلدیر. عینی زاماندا، اوروج توتمایانلارین دا فطره زكاتی وئرمه‌یه بورجلو اولمادیغینی دا ادعا ائتمك سهودیر.

بیز موسلمانیق. ایسلام ریتواللاری بیر-بیری ایله علاقه‌لی، بوتؤو دیندیر. اونون امر و فرض مزیتلی بویروقلارینی یئرینه یئتیرمك لازیمدیر.

كیملره فطره زكاتی وئرمك دوشمور؟ اگر موسلمان اولان كس رامازان بایرامی‌نین سحری گونو گونش چیخانادك اؤزونون و عائلهسی‌نین احتیاجلارینی اؤده‌یه بیلمزسه و بو خرجلری اؤده‌یه‌جك پولدان آرتیق وارا صاحب دئییلسه، فطره زكاتی اونا واجیب دئییلدیر. اؤجا الله بویورور: "الله سیزین اوچون آغیرلیق دئییل، یونگوللوك ایستر” (بقره 185).

فطره زكاتینی گئجیكدیرمه: اگر بیریسی فطره زكاتینی بیله‌ركدن بایرام نامازیندان سونرایا ساخلایارسا، گوناه ائتمیش اولور و اونا توبه‌ ائتمك، زكاتی‌نین قضاسینی اؤده‌مك گركدیر. اونوداراق فطره زكاتینی گئجیكدیرن شخص گوناه ائتمیش ساییلمیر، آنجاق قضاسینی اؤده‌مه‌لیدیر. قئید ائدك كی، اؤده‌نیلن قضا فطره زكاتی دئییل، آدی صدقه‌ ساییلیر.

دستمازین فلسفه‌سی نه دیر؟

اینسان خالیق قارشیسیندا عبادت ائدركن موطلق نیت ائدیب دستماز آلمالیدیر. نیت ائتمك روح اوزرینده، دستماز آلماق ایسه بدن اوزرینده پاكلیق عملیاتی آپاریر. دستمازدا مخصوصی ازالارین یویولماسی‌نین شریعتده ایكی وجهله شرحی وئریلمیشدیر.

1. آدم(ه.س) بهیشتده نهی اولونموش مئیوه‌دن یئدی، اونون بوتون پالتاری اینیندن اوچدو. اؤزونو انجیر آغاجی‌نین یارپاقلاری ایله اؤرتدوكدن سونرا، اوتوروب الینی باشینا قویوب فیكره دالدی. آدم(ه.س) اوزو ایله نهی اولونموش آغاجا باخدیغی اوچون بو سببدن آدم اؤولادی دستماز آلاركن اوزونو یومالی، اللری ایله مئیوه‌دن دردیگی اوچون قوللارینی یومالی، آیاقلاری ایله مئیوه آغاجینا ساری گئتدیگی اوچون آیاقلارینی مسه ائتمه‌لی و نهایت اوتوروب الینی باشینا قویوب فیكره دالدیغی اوچون باشینی مسه ائتمه‌لیدیر.

2. لاكین ایكینجی ریه گؤره اینسان دستماز آلاركن اول اوزونو یویاندا منن بئله دئییر كی، "منیم رببیم، اوزومو آغ ائت، او گون كی، اوزلر قارا اولاجاق. منیم اوزومو قارا ائتمه، او گون كی اوزلر آغ اولاجاق”

ساغ قولونو یویاركن منن دئییر كی: "ایلاهی، منیم نامه‌ی عمالیمی ساغ طرفدن اتا ائت و منه جنّتلرده ابدی قالماغی اتا ائت. منیم حسابیمی یونگول حسابلاردان قرار وئر”.

سول قولونو یویاركن منن دئییر كی: "ایلاهی، منیم عمل كیتابیمی سول الیمه و آرخا طرفدن وئرمه. منیم عمل كیتابیمی بوینومدان آسیلی حالدا قرار وئرمه. من اود پارچالاریندان سنه پناه آپاریرام”.

باشی مسه ائدنده منن دئییر كی: "ایلاهی! منی اؤز رحمت و بركت افوین ایله اؤرت".

آیاقلارینی مسه ائدركن منن دئییر كی: "ایلاهی! قدملرین لرزه‌یه گلیب سوروشدویو گونده منی سیراتدا ثابت قدم ائت و سییمی سنین مندن راضی اولدوغون شئیلرده قرار وئر. ائی جلال و ایكرام صاحبی”.

دستماز آلماسی ایله ائله بیل اینسان بو تمننالاری اللهدان ائدیر. حتی قئید ائدیلمیش دعالاری اوخوماسا بئله، دستماز آلما عملی ایله منن دیلی ذكر ائتمه‌دن بو ایستكلری اللهدان ایسته‌ییر.

زننیمجه، بو ری داها دوغرودو...

دستماز آلماغین ثاوابی

دستماز نامازین آچاریدیر. حضرت پئیغمبر(س.ه.س) دستمازین ثاوابی حاقیندا بئله بویورموشدور: "دستماز اوزه نور، قلبلره فرح وئریر. هر بیر موسلمان دستماز آلاندا اوزونو یویاركن گؤزلری ایله باخیب ائتدیگی گوناهلاری، قوللارینی یویاركن اللری ایله ائتدیگی گوناهلاری، آیاقلارا مسه چكركن آیاقلاری ایله گئدیب ائتدیگی گوناهلاری آلدیغی دستماز سویو ایله تمیزله‌ییر. دستماز تاماملاندیقدا هر بیر موسلمان بوتون گوناهلاردان تمیزلنمیش اولور”.

دستماز مؤمینین سلاحیدیر. بو، ائله بیر معنوی سلاحدیر كی، اینسان بو سلاحلا نفسی‌نین و شیطانین پیسلیكلریندن اؤزونو ان گؤزل بیر شكیلده قورویور. دستمازلی آدام نامازینی واختیندا قیلار، شیطان لین اوندان اوزاق اولار و اونا هئچ بیر ضرر یئتیرمز. دستمازلی ایكن دستمازی تزله‌مك "نور اوزرینه نور گلمك” دئمكدیر.

حضرت پئیغمبر(س.ع.س) حدیسی شرعیفلرینده بویوروبدور: "كیم گؤزل دستماز آلیب و سونرا اللهدان باشقا الله اولمادیغینی، حضرت محمد(س.ع.س) اونون رسولو اولدوغونو شهادت ائدرسه و منی گوناهلاردان باغیشلا دئیرسه، اوزونه جنّتین سككیز قاپیسی آچیلار و ایسته‌دیگی قاپیدان ایچری گیرمكده سربست اولار”.